با عمق میدان بیشتر آشنا شوید: از عمق میدان خلاقانه تر استفاده کنید

کنترل نوردهی دوربین تنها مبحثی ابتدایی برای بدست آوردن یک عکس خوب نیست، بلکه دانستن عملکرد متغیر های نوردهی برای خلاقیت و بدست آوردن نتایجی خارق العاده امری ضروری است. در ادامه این مطلب لنزک در مورد عمق میدان بیشتر صحبت خواهیم کرد.

حتماً دیافراگم، سرعت شاتر و ایزو تا به حال به گوشتان خورده اند. این ها متغیر هایی هستند که مستقیماً در نور عکس تأثیر می گذارند و علاوه بر آن چگونگی ثبت شدن یک عکس را هم تعیین می کنند. شما می توانید ترکیب های مختلفی از این متغیر ها را به کار ببرید تا به نور مناسبی که در نظر دارید دست پیدا کنید.

موضوع اصلی ما در این مطلب لنزک دیافراگم است، در این مطلب به شما می گوییم که چطور باز بودن یا بسته بودن دیافراگم روی عکس و عمق میدان آن تأثیر می گذارد.

عمق میدان چیست؟

عمق میدان به محدوده ای (فاصله ای به موازات لنز دوربین) گفته می شود که اجسام درون آن واضح ثبت می شوند.

اینکه این محدوده فوکوس (که در آن اجسام واضح هستند) چقدر باشد بستگی به انتخاب دیافراگم، فاصله کانونی و فاصله سوژه تا لنز دارد. فرمول ها و جداولی وجود دارند که این محدوده را با توجه به متغیر های شما به صورت دقیق محاسبه می کنند، اما ما در این مطلب به این مقدار جزئیات کاری نداریم. هدف اصلی ما نحوه کار کردن با دیافراگم است.

عکس از Mawas

تغییر دادن دیافراگم

برای اینکه بتوانید دیافراگم را تنظیم کنید، ابتدا باید از مد عکاسی اتوماتیک پرهیز کنید، بنابراین باید مد عکاسی را روی M یا AV (یا A) قرار دهید. یادتان باشد هرچه عدد دیافراگم (f-stop) که به آن ضریب F می گوییم کوچکتر باشد، منطقه کوچکتری در فوکوس خواهند بود، یا به عبارت دیگر عمق میدان کوچک تر خواهد بود.

برای مثال: استفاده از f/22 عکسی را نتیجه می دهد که در آن تقریباً همه چیز واضح است (عمق میدان بزرگ است)، که خیلی متفاوت نسبت به عکسی با f/1.8 است، با f/1.8 تنها محدوده کوچکی از عکس فوکوس است (عمق میدان کوچک است).

این ها دیافراگم هایی هستند که می خواهیم از آنها استفاده کنیم و با آنها بازی کنیم. با توجه به لنزی که از آن استفاده می کنیم، می توانیم با استفاده از دیافراگم باز عمق میدانی کم ایجاد کنیم و جلوه زیبایی به عکس بدهیم.

نکته

گاهی اوقات برای نشان دادن محدوده اعداد دیافراگم از واژه های Wide (باز یا عریض) یا Narrow (بسته یا کم پهنا) استفاده می شود، هر چه عدد دیافراگم کوچک تر باشد، از لحاظ فیزیکی دیافراگم باز تر است. می توانید قطر بدنه یک لوله را تصور کنید، که هر چقدر قطر این لوله کم تر باشد فضای بیشتری داخل آن وجود دارد، و هر چه قطر بدنه این لوله بیشتر باشد فضای کم تری داخل آن وجود دارد، و اگر این مسأله بیشتر شما را گیج می کند، می توانید این اعداد را کسری از عدد یک تصور کنید (مثلاً ۱/۸ بزرگ تر از ۱/۲۲ است).

عکس از Despite Straight Lines – Nikon D800 27mm 1/2500s f/2.8

دیافراگم را باز کنید

در بسیاری از مثال های ما در این مطلب به شما پیشنهاد می شود که از دیافراگم باز استفاده کنید (ضریب f یا f-stop را کوچک کنید) تا بتوانید نتایج خلاقانه تر و زیباتری بگیرید. می توانید تا جایی که لنز شما اجازه می دهد عدد دیافراگم را پایین بگیرید. لنز های ثابت یا پرایم (Prime) معمولاً برای پایین ترین دیافراگم مقدار f/1.4 یا f/1.8 را دارند، اما می توانید با دیافراگم های f/2.8 یا حتی f/4 یک لنز زوم هم نتیجه فوق العاده ای بگیرید.

در شرایط کم نور استفاده از دیافراگم باز توصیه می شود و مناسب است، بنابراین در شرایط کم نور دیافراگم باز می تواند به شما کمک کند.

فوکوس خود را بر روی نقطه ای خاص انجام دهید

دوربین شما انتخاب می کند که بر روی چه چیزی فوکوس کند، معمولاً سوژه ای نزدیک به دوربین و مرکز کادر را انتخاب کرده و روی آن فوکوس می کند. اگر در مرکز کادر چیزی پیدا نکند، یا اگر فضا بزرگتر باشد، ممکن است نقطه فوکوس دیگری را انتخاب کند و روی آن نقطه فوکوس کند.

حقیقت این است که اگر به دوربین کمک نکنید و به او نگویید روی چه نقطه ای فوکوس کند، دوربین خود جای شما تصمیم می گیرد. ما می خواهیم در کنترل کامل باشیم و محل فوکوس دوربین را انتخاب کنیم. بله، ما می خواهیم هنری عمل کنیم، اما باز هم می خواهیم عکس هایمان واضح باشند.

در بعضی مواقع، نزدیک ترین سوژه به دوربین جایی نیست که ما بخواهیم فوکوس کنیم، بنابراین از قابلیت دوربین خود استفاده کنید و نقطه فوکوس را به صورت دستی انتخاب کنید تا دوربین در جایی که شما می خواهید فوکوس کند.

عکس از Tomi Nieminen

داستان بسازید

بهترین راه برای استفاده از عمق میدان کم، گفتن یک داستان با عکس است. این کار را اینگونه می توانید انجام دهید که المان های مختلفی در عکس داشته باشید و با استفاده از فوکوس و عمق میدان تاکید کنید که چه چیز در تصویر «مهمتر» است.

برای مثال، مهمترین قسمت فوکوس در عکس پرتره، مدل و به خصوص چشمان او است. اما وقتی پس زمینه ای پشت او می گذارید، این پس زمینه خود بیانگر داستانی است. با در نظر گرفتن عمق میدان کم برای عکس پرتره ای که پس زمینه نسبتاً شلوغی دارد، در عین نشان دادن داستان موجود در پس زمینه، لطافت زیبایی هم به عکس می دهید و اهمیت مدل را در عکس نشان داده اید.

عکس از Tomi Nieminen

نکته: مدل شما ممکن است در یک سمت کادر و یا حتی پشت اجسامی در کادر باشد، خیلی مهم است که نقطه فوکوس را روی مدل انتخاب کنید.

الگو ها – Patterns

استفاده از عمق میدان کم برای عکاسی از یک الگو (pattern) هم می تواند کار بسیار جذابی باشد، به این شکل که زمانی که یک جسم در کادر تکرار شده است با عمق میدان پایین می توانید آن را نا متناهی و طولانی تر نشان دهید و جلوه عکس را نیز بالا ببرید. می توانید با عکاسی از زاویه ای خاص قدرت عمق میدان عکس را بالا ببرید. همچنین با ترکیب بندی خوب می توانید نتیجه بسیار خوبی بگیرید.

عکس از Son of Fugazi

حذف عوامل اضافی

با عمق میدان کم، می توانیم سوژه خود را از صحنه ای شلوغ جدا کنیم. این کار در عکاسی پرتره بسیار عالی است، زیرا در حالی که مدلمان را در فضایی واقعی قرار داده ایم، می توانیم با عمق میدان کم و قرار دادن رنگ ها و اشکال مختلف در پس زمینه به عکس جلوه دهیم و اهمیت مدل را نیز در عکس نشان دهیم و این عوامل پس زمینه مزاحم چشم بیننده نشوند.

این تکنیک برای عکاسی در طبیعت هم مناسب است، چرا که می توانیم با این کار درختان، بوته ها و یا هر عامل مزاحمی را کاملا محو کنیم و با فوکوس روی مدل، او را از فضا جدا کنیم.

عکس از Helen Sotiriadis

عاملی برای پرت کردن حواس بیننده اضافه کنید

با این که این کار به نظر متناقض با اصول عکاسی می رسد، اما اضافه کردن عواملی به کادر به صورت تار می تواند افکت بسیار جذابی ایجاد کند و همچنین به ترکیب بندی عکس نیز کمک کند. با این کار می توانیم از عوامل محاصره کننده سوژه به شکلی خلاقانه استفاده کنیم. به اشکال تاری که خارج از محدوده فوکوس هستند «بوکه – bokeh» گفته می شود، بوکه در صورتی که خیلی با سوژه فاصله داشته باشد و عمق میدان خیلی کوچکی داشته باشیم به شکل دایره (یا شکلی نزدیک به آن) در می آید.

استفاده از نور های پس زمینه و ثبت آنها به صورت بوکه بسیار خاص و جذاب است، همچنین می توانید این بوکه ها را جلوتر از سوژه و یا در اطراف او هم به وجود بیاورید و از آنها در عکستان استفاده کنید. خلاق باشید و شرایط مختلف را امتحان کنید!

عکس از Dustin Abotth

فریم

یک راه خلاقانه دیگر در استفاده از عمق میدان کم این است که برای سوژه خود با اجسام خارج از فوکوس فریمی یا قاب بسازیم. این کار مستقیماً چشم بیننده را به داخل این قاب ساختگی می کشاند. این ترفند برای عکس های خودمانی و پرتره از صورت، عکس های شما را خیلی جذاب تر می کند.

عکس از Gorka Goitia

بر عکس این کار را هم امتحان کنید!

وقتی مسأله عکاسی شما باشد، این شما هستید که عمق میدان عکس را مشخص می کنید. شما تصمیم می گیرید که عمق میدان کم باشد یا زیاد. می توانید با انتخاب دیافراگمی بسته (انتخاب f بالا مانند f/22) عمق میدان بزرگی داشته باشید، اما ممکن است برای داشتن نور خوب در عکس با چنین شرایطی مجبور شوید از سرعت شاتر پایین یا ایزو بالایی استفاده کنید.

حالت های متفاوت را امتحان کنید و در صحنه های متفاوت نتیجه های مختلفی کسب کنید و لذت ببرید!