تکنیک های فوکوس: نکاتی برای عکاسی لحظه‌ای از سوژه‌ها

امروزه با رشد روز افزون فناوری، عکاسی راحت‌تر از هر زمان دیگری شده است. باورش سخت است ولی در گذشته‌ای نه چندان دور عکاسان خیابانی و به ویژه ورزشی برای گرفتن عکس‌های خوب از سوژه‌هایشان مجبور به فوکوس دستی بودند. در مطلب امروز لنزک به انواع تکنیک های فوکوس خواهیم پرداخت.

می‌توانید تصور کنید که گرفتن عکس از یک تنیس باز حرفه‌ای بدون اتوفوکوس چقدر در آن زمان دشوار بوده است؟ ولی خوشبختانه امروزه تمامی دوربین‌ها، از دوربین‌های تلفن‌های همراه گرفته تا SLR ها از سیستم پیشرفته و دقیق اتوفوکوس برخوردار هستند.

اتوفوکوس تشخیص کنتراست در مقایسه با اتوفوکوس تشخیص فاز

اتوفوکوس به دو نوع مختلف تقسیم می‌شود: تشخیص فاز (Phase Detection) و تشخیص کنتراست (Contrast Detection).

اتوفوکوس تشخیص فاز در دوربین‌های DSLR به کار می‌رود. عملکردش به این صورت است که بخشی از نور تابیده شده به آیینه را به یک حسگر اتوفوکوس مجزا هدایت می‌کند. این حسگر می‌تواند با سرعت زیادی در فوکوس بودن سوژه را شناسایی کند که این قابلیت عملکرد بسیار خوبی برای عکاسی از سوژه‌های متحرک دارد.

تشخیص کنتراست معمولا در دوربین‌های کامپکت و تلفن همراه دیده می‌شود که از حسگر تصویر برای محاسبه فوکوس استفاده می‌کند. این حسگر فوکوس را در بینهایت آغاز کرده و کنتراست سوژه را بررسی می‌نماید. اگر سوژه نزدیک باشد به صورت محو و متعاقباً با کنتراستی بسیار کم ثبت می‌گردد.

دوربین فوکوس را حرکت داده و با اینکار کنتراست تصویر افزایش می‌یابد. به همین علت است که عملکرد دوربین‌های کامپکت و تلفن همراه به نسبت دوربین‌های هوشمند DSLR بسیار کندتر است.

نقاط فوکوس دوربین چیست؟

درون دوربین‌های DSLR مدرن مجموعه‌ای از نقاط فوکوس وجود دارد که از منظره‌یاب می‌توانید آنها را مشاهده کنید. این نقاط راهنما‌های پیشرفته‌ای هستند که عکاس را قادر می‌سازد بر اساس سوژه‌اش موقعیت نقاط کانونی تصویر را تنظیم نماید.

نقطه فوکوس مرکزی کمک بسیار خوبی برای عکاسان پرتره است که از آن می‌توانند برای تنظیم موقعیت چهره‌ی سوژه استفاده کنند. این فناوری عکاسی از حرکت کودکان را بارها آسان‌تر کرده است.

زمانی که فوکوس بر نقطه‌ی مرکزی قفل شد در صورت حرکت سوژه در کادر، موقعیت آن به نقاط دیگر انتقال می‌یابد.

فوکوس ثابت و پیاپی

با فوکوس ثابت (Static) و پیاپی (Continuous) شما می‌توانید حالت فوکوس را بر اساس سوژه انتخاب نمایید. برای نمونه مد One-Shot برای عکاسی‌های پرتره و ثابت عالی است، از طرف دیگر در مد Servo وقتی دکمه‌ی شاتر را تا نیمه فشار دهید فوکوس به صورت پیاپی ادامه می‌یابد.

Al Focus بهترین ترکیب از این دو است. این حالت به صورت خودکار دو مد را تغییر می‌دهد. ابتداً به صورت ثابت فوکوس را انجام داده ولی در صورت حرکت سوژه فوکوس تغییر موقعیت می‌دهد.

فوکوس کردن دوربین با Live View

فوکوس کردن همیشه به معنای محاسبات درونی دوربین نیست. Live View شما را قادر می‌سازد تا با استفاده از بزرگنمایی بر سوژه با دقت فراوانی فوکوس را انجام دهید.

در موقعیت‌هایی با کنتراست پایین، مثلا عکاسی در زیر نور خورشید، اتوفوکوس از دقت خیلی کمی برخوردار است.

با Live View شما می‌توانید ناسازگاری‌ها و اختلالاتی که دوربین برای پیدا کردن فاصله‌ی کانونی در هنگام قفل کردن فوکوس با آن مواجه می‌شود را به حداقل برسانید.

در ادامه سه نکته‌‌‌ی ساده برای تضمین فوکوس نقطه‌ای را به شما خواهیم گرفت

انتخاب مد فوکوس

در مورد سوژه خوب فکر کنید و مد فوکوس مناسبی را برای آن انتخاب نمایید. اگر سوژه دائما در حال حرکت است، حتی اگر حرکت کمی دارد، مد فوکوس متوالی (Al Focus) را انتخاب نمایید. اگر عمق میدان محدودی دارید دقت در فوکوس از اهمیت بالایی برخوردار است.

انتخاب نقطه فوکوس

در مورد ساختار سوژه به خوبی فکر کرده و مناسب‌ترین نقطه فوکوس را برای آن انتخاب نمایید. ببینید سوژه در مرکز کادر قرار دارد یا اینکه به طرفین مایل است؟ اگر در تنظیم موقعیت نقطه فوکوس دقت لازم را به کار نگیرید عکستان خراب می‌شود. بنابراین پیش از اقدام به عکاسی به این موضوعات به خوبی فکر کنید.

Live View را فراموش نکنید

Live View برای قفل کردن فوکوس در هنگام عکاسی از سوژه‌های ثابت بهترین عملکرد را دارد. دوربین را بر حالت Manual Focus قرار دهید، چندین بار عملیات فوکوس را تکرار کنید تا شارپ‌ترین تصویر ممکن را بدست آورید. سپس می‌توانید دوربین را بر یک سه پایه سوار کنید تا ثبات بیشتری داشته باشد.

در ادامه به شما نحوه ثبت عکس های واضح و شارپ از چشم‌ها را خواهیم گفت.

چشم‌ها یکی از المان‌های اصلی پرتره هستند و اگر بخواهید با قاعده پیش بروید باید تمام تلاشتان را برای ثبت شارپ آنها به کار گیرید. چشم‌ها نقاط کانونی اصلی تصویر هستند و توسط آن‌ها بیننده با سوژه ارتباط برقرار می‌کند. تضمین می‌کنیم با دنبال کردن مراحل ساده‌ی زیر همیشه فوکوس بسیار خوبی روی چشم سوژه‌ها خواهید.

استفاده از Mode Dial برای انتخاب مد Av

برای محو کردن پس زمینه یا متمایز جلوه دادن بخش مشخصی از چهره، برای نمونه چشم‌ها باید عمق میدانی، کم عمق بسازید. برای اینکار مد Aperture Priority (تقدم دیافراگم) را انتخاب کرده و از بازترین دیافراگم، مثلاً f/2.8 استفاده نمایید.

در انتخاب اتوفوکوس دقیق باشید

دوربین‌های SLR مدرن نقاط اتوفوکوس (AF point) متعددی دارند بنابراین از آن‌ها نهایت بهره را ببرید. بعد از تنظیم کادر از منظره یاب استفاده کنید و نقاط اتوفوکوس را تغییر دهید. از یک نقطه برای نزدیک‌ترین چشم سوژه استفاده نمایید.

روی تصویر فوکوس کرده و سپس عکس را بگیرید…

به آرامی دکمه‌ی شاتر را بفشارید تا لنز فوکوس کند. ناحیه‌هایی که با نقاط اتوفوکوس مشخص شده‌اند باید به صورتی شارپ فوکوس شده باشند، سپس عکس را بگیرید. فوکوس برای عمق میدان‌های پایین حیاتی است بنابراین آنقدر گرفتن عکس را تکرار کنید تا به نتیجه‌ی مورد نظرتان برسید.

فوکوس کردن بر سوژه‌های خارج از مرکز

یکی از اشتباهات رایج عکاسان این است، حتی زمانی که سوژه خارج از مرکز قرار دارد هم بر نقطه‌ی مرکزی فوکوس می‌کنند.

اگر بخشی از صحنه که در مرکز کادر قرار دارد نزدیک‌تر یا دورتر از سوژه باشد کاملا شارپ به نظر می‌رسد و سوژه محو می‌‌گردد.

چه در دوربین کامپکت چه در دوربین DLSR این اصل به یک شکل عمل می‌کند.

شما می‌توانید به صورت دستی یک نقطه کانونی انتخاب کنید که سوژه در آن قرار گیرد ولی گاها پیش می‌آید که زمان کافی برای تغییر دادن تنظیمات وجود ندارد.

برای حل این مشکل نقطه مرکزی فوکوس را بر بخشی از سوژه که می‌خواهید شارپ باشد قرار دهید، دکمه‌ی شاتر را تا نیمه فشار دهید و برای قفل کردن فوکوس آن را رها کنید و در صورت نیاز مجدداً کادربندی کنید.

در ادامه نکاتی برای کنترل فوکوس را به شما خواهیم گفت.

فوکوس سریع

دکمه‌ی شاتر را تا نیمه فشار دهید تا فوکوس سریعاً قفل شود. اگر سوژه متحرک است، همراه آن باشید و نقطه کانونی را بر مشخصه‌ای از آن مثلا چشم سوژه قفل کنید. به یاد داشته باشید که تمرین و تکرار بهترین راه یادگیری است.

استفاده از جوی‌استیک

در DSLRهای جدید جوی‌استیک به غیر از حرکت در بین تنظیمات منو، کاربردی دیگر نیز دارد و شما با آن می‌توانید نقاط اتوفوکوس را تغییر دهید. درون منظره یاب نگاه کنید، جوی‌استیک را به سمت داخل فشرده و آن را حرکت دهید تا نقاط فوکوس را انتخاب نمایید.

تنظیمات میکرو – micro adjustment

دوربین‌های امروزی از قابلیت تنظیم میکرو (micro adjustment) نیز برخوردارند تا از هرگونه ناهنجاری فوکوس در لنز جلوگیری شود.

لرزشگیر تصویر

با مد IS یا Image Stabilisation، فوکوس کردن آسان‌تر می‌شود ولی باید توجه داشته باشید که ممکن است عکس شما را خراب کند. اگر می خواهید با تکنیک پنینگ (panning) عکاسی کنید، از مد IS مناسبت استفاده کنید تا دوربین حرکت افقی دوربین را تصحیح نکند.

منبع

برگرفته از: Digital camera world