عکاسی هدفمند در حالت سیاه و سفید با تبدیل عکس در پس پردازش فرق دارد. یک عکاس وقتی هدفش ایجاد عکس های بدون رنگ است، باید به طور متفاوتی فکر کند. شما همه چیز را به صورت رنگی می بینید، بنابراین باید یاد بگیرید که رنگ را نادیده بگیرید و به صورت سیاه و سفید فکر کنید. عکاسی سیاه و سفید خوب به معنی حذف رنگ از یک عکس نیست. در این آموزش عکاسی سیاه و سفید تمرین هایی طرح شده که به شما کمک کنند تا درکی از تفاوت آن با عکاسی رنگی به دست آورید. تمرکز بر تصاویر سیاه و سفید از بسیاری جهات به پیشرفت عکاسی شما کمک می کند. ابتدا شما عزیزان را با مفهوم تُن ها و محدوده تُن ها آشنا کرده و سپس به تمرین عکاسی از یک صحنه اجسام بی جان با نور نرم و نور سخت می پردازیم. در انتهای مقاله خواهیم گفت که چگونه از سایه ها در عکاسی خود بیشترین استفاده را کرده و امیدواریم نکات مفیدی درباره عکاسی سیاه و سفید بیاموزید.
دوربین Nikon D700، لنز ۱۲۰mm، سرعت شاتر ۱/۸۰۰ ثانیه، دیافراگم f/2.8، ایزو ۴۰۰، مُد دستی، نورسنجی نقطه ای
فکر کردن به صورت سیاه و سفید
بارگزاری یک فیلم سیاه و سفید در دوربینتان شما را مجبور می کرد تا به صورت سیاه و سفید فکر کنید. این با عکاسی دیجیتال متفاوت است، چون در عکاسی دیجیتال تبدیل یک تصویر رنگی به مونوکروم (تک رنگ) آسان است.
ابزارهای زیادی وجود دارند که در انجام این کار به شما کمک می کنند. نرم افزار Nik Silver Effects Pro یک پلاگین فتوشاپ عالی برای تبدیل تصاویر رنگی به سیاه و سفید است.
عکاسی سیاه و سفید خوب به معنی حذف رنگ از یک عکس نیست.
عکاسی سیاه و سفید وابسته به کنتراست و محدوده تُن ها (tonal range) و نحوه ارتباط اینها در ترکیب بندی شماست. شما باید یاد بگیرید در هنگام ترکیب بندی عکس های خود به تُن ها نگاه کنید، نه به رنگ ها.
نور تاثیر زیادی بر تُن های یک عکس دارد. دوربین برای ایجاد یک عکس، نور بازتاب شده را ثبت می کند. مقدار و کیفیت نور مورد استفاده مشخص می کند که وقتی شما یک عکس از سوژه می گیرید، چطور ظاهر خواهد شد. نور سخت یا نور نرم نتایج بسیار متفاوتی ایجاد خواهند کرد. این مسئله در مورد رنگ نیز صادق است، اما در عکاسی سیاه و سفید قابل توجه تر است.
یکی از بهترین راه هایی که می توانید این کار را یاد بگیرید، انجام تمرین های عکاسی سیاه و سفید است.
بیشتر بیاموزید: دنیای ما یک دنیای سیاه و سفید نیست – چگونه تصاویر را به صورت تک رنگ تجسم کنیم
دوربین Nikon D800، لنز ۳۵mm f/1.4، سرعت شاتر ۱/۱۰۰ ثانیه، دیافراگم f/4، ایزو ۱۰۰، مُد دستی، نورسنجی نقطه ای.
یک سوژه برای این تمرین های عکاسی سیاه و سفید انتخاب کنید
یک یا دو سوژه عکاسی جالب برای این تمرین ها پیدا کنید. حتی ممکن است تصمیم بگیرید با اشیاء مختلفی که در گوشه و کنار خانه دارید، یک صحنه اجسام بی جان کوچک برپا کنید. این به شما اجازه خواهد داد تا مقایسه کنید و تفاوت ها را ببینید.
شما باید چیزهایی را پیدا کنید که می توانید جابجا کنید و در مکان های مختلف قرار دهید.
به دنبال چیزهایی بگردید که فقط سیاه یا فقط سفید نباشند. ترکیبی از تُن ها مفیدترین نتایج را ایجاد خواهد کرد. اگر از چیزهایی با تُن های سفید، سیاه، و تُن های میانی عکس بگیرید، می توانید جلوه ها را واضح تر در عکس های خود ببینید.
هدف اصلی این تمرین های عکاسی سیاه و سفید این است که به شما کمک کند تا درک بهتری از تُن ها (tones) به دست آورید. سعی نکنید عکس های شاهکاری بگیرید که به دیوار اتاق نشیمن خود آویزان کنید. البته اگر این کار را بکنید، یک امتیاز خواهد بود.
تُن (Tone) چیست؟
به محدوده مقادیر روشنایی بین تاریک ترین تا روشن ترین قسمت های عکس، محدوده تُن های (tonal range) عکس گفته می شود. این بازه روشنایی از مقادیری با روشنایی مختلف تشکیل شده که به آن ها تُن می گوییم. تُن های تیره قسمت های سایه یا تاریک روی عکس هستند. تُن های روشن قسمت های هایلایت یا روشن روی عکس هستند.
محدوده تُن ها کامل – از سیاه خالص تا سفید خالص و تُن های میانه در بین آن ها
در عکاسی دیجیتال محدوده تُن ها به دامنه دینامیک یا دینامیک رنج (dynamic range) سنسور دوربین بستگی دارد – اینکه دوربین می تواند چقدر این بازه یا محدوده روشنایی (توزیع تُن ها) را عریض ثبت کند. دینامیک رنج، تفاوت روشنایی بین روشن ترین مقدار و تاریک ترین مقداری است که دوربین قادر است ثبت کند.
نور نرم، در فضای باز در یک روز ابری با استفاده از نورسنجی میانگین (Averaged metering)، دوربین Nikon D800، لنز ۵۵mm f/3.5، سرعت شاتر ۱/۸۰۰ ثانیه، دیافراگم f/8، ایزو ۴۰۰، مُد دستی، نورسنجی الگو.
نورپردازی برای تمرین های عکاسی سیاه و سفید
علت این که باید از چیزی عکس بگیرید که بتوانید آن را جابجا کنید این است که در این صورت می توانید از آن در مکان ها و شرایط روشنایی مختلف عکس بگیرید.
نوع نوری که در آن از سوژه های خود عکس می گیرید، به طور مستقیم بر ظاهر آنها تاثیر خواهد گذاشت. استفاده از نور سخت عکس های سیاه و سفید بسیار متفاوتسیی نسبت به وقتی که از نور نرم استفاده کنید، ایجاد خواهد کرد.
نور قوی کنتراست شدید ایجاد می کند، صرف نظر از این که تُن سوژه شما چیست. نور نرم یک نورپردازی یکنواخت را آسان تر می کند. همانطور که کار می کنید، در مورد کیفیت نور و نحوه تاثیر آن بر ظاهر و حس عکس های خود فکر کنید.
بیشتر بیاموزید: درک نور سخت و نور نرم در عکاسی
نور سخت
سوژه خود را در مکانی با نور سخت قرار دهید. فضای باز در یک روز آفتابی ایده آل است، چون می توانید ببینید که سایه ها کجا می افتند.
اگر نمی توانید این کار را بکنید، استفاده از یک فلاش روی دوربین بدون دیفیوزر (پخش کننده نور) یک نور سخت ایجاد خواهد کرد. شما باید تصاویر آزمایشی بگیرید و آنها را بررسی کنید تا ببینید سایه ها کجا می افتند.
از اولین زاویه ای که به ذهنتان می رسد چند عکس بگیرید. بعضی از آنها را به طور عادی نوردهی کنید. از نورسنجی میانگین (averaged metering) استفاده کرده و نوردهی خود را طوری تنظیم کنید که نورسنج عدد صفر را بخواند، یا اگر از یک مُد خودکار استفاده می کنید، اجازه دهید دوربینتان تنظیمات را انتخاب کند.
نور سخت، فضای باز در یک روز آفتابی با استفاده از نورسنجی نقطه ای (spot metering) از هایلایت روی پارچ استیل. دوربین Nikon D800، لنز ۵۵mm f/3.5، سرعت شاتر ۱/۸۰۰ ثانیه، دیافراگم f/11، ایزو ۴۰۰، مُد دستی، نورسنجی نقطه ای.
سپس، برای هایلایت ها یا همان قسمت های روشن نوردهی کنید.
یک خوانش نورسنجی از روشن ترین بخش ترکیب بندی خود به دست آورید.
برای انجام این کار، نورسنج دوربین خود را بر روی حالت نقطه ای تنظیم کرده و آن نقطه را بر روی یک ناحیه روشن در صحنه قرار دهید تا خوانش خود را به دست آورید. اگر از حالت نمایش زنده (live view) استفاده می کنید، دوربین شما ممکن است در هنگام استفاده از مُد دستی ظاهر نهایی عکس شما را نمایش دهد. به این ترتیب، می توانید نوردهی را بر اساس آنچه که بر روی صفحه نمایش خود می بینید، برای هایلایت ها تنظیم کنید. در بسیاری از دوربین های بدون آینه، زمانی که دوربین را بر روی مُد دستی تنظیم می کنید، منظره یاب نوردهی را به همین شکل نمایش خواهد داد.
بعد از گرفتن چند عکس با این تنظیمات، از همین تکنیک برای تنظیم نوردهی خود استفاده کنید تا قسمت هایی که در سایه قرار دارند به خوبی نوردهی شوند. چند عکس دیگر بگیرید.
نور سخت، فضای باز در یک روز آفتابی با استفاده از نورسنجی نقطه ای از تاریک ترین قسمت روی پارچ سیاه. دوربین Nikon D800، لنز ۵۵mm f/3.5، سرعت شاتر ۱/۲۵۰ ثانیه، دیافراگم f/11، ایزو ۴۰۰، مُد دستی، نورسنجی نقطه ای.
اگر فکر می کنید این تمرین ارزشمند است و وقت دارید، این روند را تکرار کنید.
در اطراف سوژه خود حرکت کنید و از زوایای مختلف ترکیب بندی کنید. به یاد داشته باشید، اولین زاویه ای که برای عکس گرفتن به ذهنتان می رسد واضح ترین زاویه است، اما همیشه جالب ترین زاویه نیست.
به نحوه تابش نور بر سوژه خود و ظاهر سایه ها نگاه کنید. این روند را تکرار کنید و با سه تنظیمات نوردهی مختلف عکس بگیرید.
بیشتر بیاموزید: نورسنجی در عکاسی – نورسنج دوربین چگونه کار می کند و استفاده از آن برای رسیدن به نوردهی دلخواه
نور نرم
اگر در فضای باز در زیر نور خورشید عکس می گیرید، سوژه خود را به یک قسمت سایه ببرید. آن بیرون جایی را پیدا کنید که هنوز مقدار زیادی نور روز وجود داشته باشد.
اگر در داخل خانه هستید و از فلاش استفاده می کردید، چند عکس بعدی را بدون استفاده از فلاش بگیرید. اگر نور زیادی وجود نداشته باشد، ممکن است به یک سه پایه نیاز داشته باشید.
نور نرم، فضای باز در یک روز ابری با استفاده از نورسنجی نقطه ای از هایلایت روی پارچ استیل. دوربین Nikon D800، لنز ۵۵mm f/3.5، سرعت شاتر ۱/۲۵۰۰ ثانیه، دیافراگم f/8، ایزو ۴۰۰، مُد دستی، نورسنجی نقطه ای.
همان سری نوردهی هایی که در هنگام عکاسی در نور سخت انجام دادید را تکرار کنید. زمانی که دارید خوانش نوردهی خود را انجام می دهید و به نتایج نگاه می کنید، در مورد تُن ها در ترکیب بندی خود فکر کنید.
اگر در فضای باز عکس می گرفتید، سوژه خود را به داخل ببرید و از هر پنجره یا نور قوی دیگری دور نگه دارید و کل روند را تکرار کنید. این شرایط کنتراست (تضاد بین روشنایی و تاریکی) کمتر باز هم نتایج متفاوتی ایجاد خواهد کرد. تفاوت ها ظریف خواهند بود، اما دیدن آن جالب توجه است.
در طول این فرآیند، کاری که انجام می دهید و روند فکری خود را یادداشت کنید. نیازی نیست تنظیمات دوربین خود را ثبت کنید، چون این موارد در داده های EXIF گنجانده شده اند. در عوض، آنچه را که در مورد تُن ها، نور و سایه ها مشاهده می کنید، بنویسید. چرا از این زوایا عکس گرفتید؟ چطور نور و تُن بر انتخاب شما برای ترکیب بندی عکس هایتان تاثیر گذاشت؟
بیشتر بیاموزید: دیاگرام های نورپردازی ساده ای که نحوه گرفته شدن عکس را آشکار می کنند
نور نرم، فضای باز در یک روز ابری با استفاده از نورسنجی نقطه ای از تاریک ترین قسمت روی پارچ سیاه. دوربین Nikon D800، لنز ۵۵mm f/3.5، سرعت شاتر ۱/۸۰ ثانیه، دیافراگم f/8، ایزو ۴۰۰، مُد نوردهی دستی (M)، نورسنجی نقطه ای.
از سایه ها بیشترین استفاده را بکنید
سایه ها به خصوص در نور سخت، تاثیر زیادی بر تمرین های عکاسی سیاه و سفید دارند.
در مورد این که نور از کجا می آید نسبت به این که شما با دوربین خود در کجا قرار دارید، فکر کنید. این مسئله، زمانی که شما در اطراف سوژه خود حرکت می کنید، چطور ظاهر ترکیب بندی را تغییر می دهد؟ وقتی سوژه خود را جابجا می کنید، چه تغییری می کند؟
دیدن این مورد زمانی که شما با خورشید به عنوان منبع نور خود کار می کنید، آسان تر است. با استفاده از فلاش، شما اغلب باید به مانیتور خود نگاه کنید تا تغییرات را ببینید. به تفاوت ها در قسمت های سایه در سری عکس های مختلف نگاه کنید. زمانی که شما برای سایه ها نوردهی کردید و زمانی که برای هایلایت ها نوردهی کردید، چقدر متفاوت هستند؟
بیشتر بیاموزید: چگونه از سایه و کنتراست برای ایجاد تصاویر دراماتیک استفاده کنید
دوربین Nikon D800، لنز ۳۵mm f/1.4، سرعت شاتر ۱/۲۰۰ ثانیه، دیافراگم f/3.2، ایزو ۱۶۰، مُد دستی، نورسنجی الگو
«رنگ توصیفی است. سیاه و سفید تفسیری است.» – الیوت ارویت
خلاقانه فکر کنید
هنگامی که عکس ها را به کامپیوتر خود انتقال دادید، یک تصویر را از هر چیدمان و هر تنظیمات نوردهی انتخاب کنید. اشباع رنگ تمام این عکس ها را حذف کنید (desaturate کنید). این روش ایده آلی برای تبدیل عکس هایتان به سیاه و سفید نیست، اما برای این تمرین کافی است.
اکنون به آنها نگاه کرده و آنها را با هم مقایسه کنید. در مورد ظاهر آنها و تفاوت های بین تنظیمات نوردهی مختلف فکر کنید. در نظر بگیرید که چطور نورهای مختلف بر تُن سوژه های شما تاثیر گذاشته اند.
متوجه خواهید شد که سوژه شما در زیر نور سخت و نور نرم متفاوت به نظر می رسد. هر سری از عکس های گرفته شده در تنظیمات نوردهی مختلف نتایج بسیار متفاوتی ایجاد خواهند کرد. این مسئله به خصوص در مورد آنهایی که در زیر نور سخت گرفته شده اند، قابل توجه است.
دوربین Nikon D800، لنز ۵۰mm f/1.4، سرعت شاتر ۱/۴۰۰ ثانیه، دیافراگم f/4، ایزو ۲۵۰، مُد دستی، نورسنجی الگو
یک عکس از هر سری انتخاب کنید تا تنظیمات بیشتری در پس پردازش بر روی آن انجام دهید. با این اسلایدرها کار کنید:
– Contrast
– Shadows
– Blacks
– Highlights
– و Whites
این تنظیمات مختلف را امتحان کنید. با آنها بازی کنید. ببینید پس پردازش چقدر بر این تمرین های عکاسی سیاه و سفید تاثیر دارد. کارهایی که می توانید در پس پردازش تصاویر تک رنگ انجام دهید فراتر از بحث این مقاله است، بنابراین فقط کمی با آن سرگرم شوید (خوش بگذرانید).
نویسنده: کوین لندور یوهان (Kevin Landwer-Johan)
لطفا نظرتان در مورد مطلب را در اینجا مطرح نمایید. اگر سوالی دارید، در بخش پرسش و پاسخ مطرح نمایید.