ستاره ای شدن نور در عکاسی، که به آن افکت ستاره ای یا استاربرست (starburst effect) می گوییم، راهی عالی برای جلوه دادن به همه چیز و جلب توجه واقعی بینندگان است. اما چگونه؟ خلاصه بگوییم که باید یک دیافراگم کوچک یا بسته مثل f/16 تنظیم نمایید. به یاد داشته باشید اگر منبع نورتان خورشید است، باید آن را با چیزی مثل ساختمان که خیلی دور نیست مسدود کنید تا افکت ستاره ایتان خوب درآید. همچنین عکاسی در شب از چراغ های خیابانی یا فلاش پُر نور نیز می تواند به شما ستاره های درخشان نتیجه بدهد. در ادامه این آموزش عکاسی لنزک به شما توضیحات، نکات و مثال های بیشتری ارائه می دهیم.
ایجاد افکت ستاره ای یکی از لذت بخش ترین ترفندهایی است که می توانید یاد بگیرید، به خصوص اگر قبلا از این نوع کارها انجام نداده باشید. اگرچه برخی از برنامه های نرم افزاری به شما اجازه می دهند تا این کار را بر روی کامپیوتر خود انجام دهید، اما جادوی واقعی زمانی به وقوع می پیوندد که این کار را با دانستن نحوه استفاده از دوربین خود انجام دهید که در ادامه به شما آموزش خواهیم داد.
بیشتر بدانید: افکت ستاره ای که در این آموزش قصد داریم به آن بپردازیم در واقع همان درخشش خیره کننده نور یا لنز فِلِیر (Lens Flare) یا درخشش خورشید (Sun Flare) است. درسته، درسته، خودمان قبلا می گفتیم که چطور از ایجاد فِلِیر یا درخشش های ناخواسته خورشید که به دلیل عکاسی به سمت خورشید ایجاد می شوند جلوگیری کنیم. اما درخشش نور خورشید به ویژه ستاره ای شدن نور آن همیشه هم ناخواسته نیست و به عبارتی می توان از آن برای زیبا تر کردن عکس استفاده کرد. به طور کلی، این کلمه ها در انگلیسی به صورت معادل به کار می روند: Starbursts، Sun Stars، Star Effects، Sun Flares, Sunburst و Lens Flares.
و اما مراحل ایجاد افکت ستاره ای:
مرحله اول – یک منبع نور پیدا کنید
ایجاد افکت ستاره ای، یا ستاره ای شدن نور در عکاسی، سخت نیست. اما به کمی آموزش و تمرین نیاز دارد. شما برای شروع به برخی اصول اولیه نیاز دارید:
اول از همه، به یک منبع نور روشن، مانند خورشید نیاز دارید. یک چراغ خیابانی یا یک فلاش بسیار قوی نیز مناسب خواهند بود، اما خورشید عالی است چون همیشه در دسترس است و استفاده از آن هزینه ای ندارد.
اگر مشکلی با عکاسی در شب ندارید، می توانید یک افکت ستاره ای را به راحتی با یک چراغ خیابانی یا هر منبع نور دیگری به دست آورید. با این حال، عکس های شب ممکن است به اندازه عکس های خورشید جالب یا از لحاظ بصری جذاب به نظر نرسند.
البته، شما به چیزی برای مسدود کردن بخش عمده نور خورشید نیز نیاز دارید. علت آن این است که خورشید خودش برای این که درخشش ستاره ای خوب به شما بدهد، بیش از حد بزرگ و روشن است؛ تنها بخش کوچکی از نور آن تمام چیزی است که نیاز دارید. ساختمان ها و درختان خوب هستند، اما هر چیزی که استفاده می کنید نمی تواند بیش از حد دور باشد. اگر چیزی که خورشید را مسدود می کند، فاصله بسیار زیادی از شما داشته باشد، افکت ستاره ای یا درخشش خورشید (sun flare) مورد نظرتان را به دست نخواهید آورد.
این افکت در این تصویر چندان برجسته نیست، اما قطعا وجود دارد. استفاده از یک ساختمان برای مسدود کردن بخش عمده خورشید راهی عالی برای دستیابی به یک درخشش ستاره ای خوب است.
مرحله دوم – یک دیافراگم کوچک انتخاب کنید
برای ایجاد افکت ستاره ای، تنظیمی که واقعا اهمیت دارد دیافراگم است.
برای به دست آوردن یک درخشش ستاره ای خوب، دیافراگم شما باید کوچک باشد، مانند f/11 یا f/16. این بدین معنی است که شما به دوربینی با کنترل دیافراگم، مانند یک DSLR یا سیستم بدون آینه نیاز دارید. تقریبا همه گوشی های موبایل از دیافراگم های باز استفاده می کنند و تعداد خیلی کمی از آنها به شما اجازه می دهند تا بر دیافراگم خود کنترل داشته باشید.
بنابراین اگر می خواهید یک افکت ستاره ای یا لنز فِلِیر (Lens Flare) جالب در داخل دوربین به دست آورید، به یک دوربین اختصاصی احتیاج دارید، نه یک گوشی موبایل.
مرحله سوم – برای عکاسی آماده شوید
چیدمان پایه برای عکسی با افکت ستاره ای نیز نسبتا ساده است و در طول صبح یا اواخر بعد از ظهر (ساعت طلایی) که خورشید روی خط افق پایین تر قرار دارد، بهتر جواب می دهد. شما می توانید این کار را در زمان های دیگر روز هم انجام دهید، اما پیدا کردن اشیائی که خورشید را بپوشانند، وقتی که درست بالای سر قرار دارد، کمی دشوار است.
لنزک: ساعت طلایی با طلوع و غروب خورشید می آید (مدتی بعد از طلوع و مدتی قبل از غروب خورشید)، و به اولین و آخرین نور هر روز اشاره دارد. برای کسب آموزش بیشتر درباره ساعت طلایی اینجا کلیک نمایید.
برای دستیابی به افکت ستاره ای، طوری قرار گیرید که خورشید در دوردست، و شیئی که آن را می پوشاند نه خیلی نزدیک و نه خیلی دور باشد. سپس دیافراگم خود را بر روی f/11 تنظیم کنید، دوربین خود را در جهت نور گرفته، و یک عکس بگیرید.
مراقب باشید که دوربین خود را مستقیما به سمت خورشید کامل نگیرید، چون می تواند به چشم ها یا سنسور دوربینتان آسیب برساند. تنها بخش کوچکی از خورشید و یک دیافراگم کوچک تمام چیزی است که نیاز دارید.
مرحله چهارم – چیدمان های مختلف را امتحان کنید
اگر شیئی که برای مسدود کردن خورشید استفاده می کنید خیلی دور باشد، دستیابی به افکت ستاره ای بسیار دشوارتر خواهد بود. در عکس زیر، به سختی می توانید نقاط نوری را ببینید که از جایی که خورشید از پشت ابرها سربرآورده، می درخشند. افکت خیلی جزئی ایجاد شده و اگر متناسب با اهداف ترکیب بندی شما برای تصویر باشد می تواند مناسب باشد، اما به نظر من عکس هایی مانند این به اندازه تصاویر درخشش ستاره ای یا استاربرست دیگر جالب نیستند.
کارهای خلاقانه زیادی هست که می توانید هنگام شروع آزمایش با درخشش ستاره ای انجام دهید. در تصویر زیر، خورشید کمی بیش از حد توسط شاخه درخت پوشیده شده بود. اسکلت خارجی جیرجیرک خوب به نظر می رسد، اما عکس از لحاظ جذابیت بصری چیزی کم دارد.
من موقعیت دوربینم را به صورت میلیمتری تنظیم کردم تا کوچک ترین مقدار ممکن از خورشید از زیر شاخه نمایان شود. نتیجه یک عکس بسیار جذاب تر است:
اضافه کردن یک درخشش ستاره ای بُعد کاملا جدیدی به عکس داده و سطح آن را ارتقاء می دهد.
نکته: چگونه دیافراگم افکت ستاره ای را تغییر می دهد
برای این که ببینید چرا یک دیافراگم کوچک مهم است، به عکس های زیر نگاه کنید، که با فاصله تنها چند ثانیه از هم گرفته شدند. در عکس اول از دیافراگم باز f/1.8 استفاده شده است، و در نتیجه خورشید یک حباب زرد بزرگ در آسمان است و چندان جالب نیست. این شبیه آن عکس هایی است که می توانید با یک گوشی موبایل بگیرید، چون اکثر آنها دیافراگم های باز بین f/1.8 تا f/2.8 دارند.
این عکس را با دیافراگم f/1.8 در ۵۰mm گرفتم.
بستن دیافراگم تا f/11 تصویر را به طور چشمگیری تغییر می دهد. نه تنها پیش زمینه و پس زمینه در فوکوس قرار دارند، بلکه خورشید اکنون یک الگوی ستاره ای درخشان است. این نتیجه مستقیم استفاده از دیافراگم کوچکتر (بسته تر) است.
این عکس را با دیافراگم f/11 در ۵۰mm گرفتم.
همین تاثیر در دو عکس زیر نیز دیده می شود. آنها که در مکان های متفاوتی گرفته شده اند، این افکت را به وضوح نشان می دهند. اولی ردیفی از نورهای محو در دوردست را نشان می دهد، و از آنجا که من آن را با f/1.8 گرفتم، به صورت دایره های مات دیده می شوند. این چیز بدی نیست، چون قصد من این بود که بیننده بر روی نور در پیش زمینه تمرکز کند.
این عکس را با دیافراگم f/1.8 در ۵۰mm گرفتم.
عکس بعدی ردیف مشابهی از نورهای خیابانی را نشان می دهد، اما دیافراگم کوچک یا بسته تری که من استفاده کردم باعث شد هر نقطه نور در تصویر به صورت یک ستاره درخشان دیده شود.
این عکس را با دیافراگم f/13 در ۵۰mm گرفتم.
حتی چراغ های سبز راهنما در دوردست نیز ستاره ای شده اند. شما می توانید ببینید که چطور این کار جلوه کلی تصویر را به طور چشمگیری تغییر داده است. اگر من از یک دیافراگم باز تر استفاده کرده بودم، یک تصویر کاملا متفاوت به دست می آوردم.
بیشتر بدانید: اجرای موفق افکت ستاره ای به استفاده از یک دیافراگم کوچک/بسته مثل f/16 و یک فاصله کانونی نسبتا عریض مثل ۱۸ میلیمتر بستگی دارد. با تنظیم دیافراگم کوچک (ضریب اف عدد بزرگ)، تیغه های داخل لنز شما، بسته می شوند تا یک ورودی خیلی کوچک تشکیل دهند تا نور از آن عبور کند. این ورودی کوچک، یک تفرق نوری یا پراش (diffraction) یا خم شدن نور مختصر ایجاد می کند که به نور هنگام برخورد و ثبت شدن توسط سنسور دوربین شکل ستاره ای می دهد. لنز های مختلف، توسط تعداد مختلف تیغه ساخته می شوند. هرچه تعداد تیغه ها بیشتر باشد، تعداد خطوط اشعه ها نیز بیشتر می شود. اگر دوست دارید بیشتر بدانید، ۶ تیغه = ۶ خط و ۷ تیغه = ۱۴ خط نور تولید می کند (تعداد فرد، دو برابر). همچنین فاصله کانونی روی اندازه شکل ستاره ای تاثیر دارد. هرچه فاصله کانونی عریض تر (عدد کمتر) باشد، ستاره درخشان بزرگ تر خواهد شد. به علاوه هرچه قرارگیری تیغه ها صاف تر باشد، خطوط یا اشعه ها واضح تر یا شارپ تر می شوند. این درحالیست که تیغه ها با قرارگیری گِرد (دایره ای) مثل یک فن اشعه ها را پخش می کنند. از این رو اگر تیغه های دیافراگم یک دایره کامل را تشکیل دهند، شما افکت ستاره ای نتیجه نخواهید گرفت. ولی اگر دیافراگم تشکیل یک چند ضلعی بدهد، بسته به تعداد تیغه همانطور که در بالا گفتیم افکت ستاره ای با تعدادی خط اشعه ایجاد می کند. خلاصه که لنز و تیغه های دیافراگمش بر ایجاد افکت ستاره ای تاثیر گذار است.
پاسخ به سوالات شما
در ارتباط با موضوع مقاله فوق که خواندید، لنزکی ها یک سوال در بخش «پرسش و پاسخ» سایت ایجاد کرده اند که گفتگو های آموزنده ای را در رابطه با «ستاره ای شدن نور» در پی داشته است.
برای مشاهده این سوال و جواب لنزکی ها اینجا کلیک کنید. شما می توانید به این سوال پاسخ کامل تری دهید، و یا اگر سوال دیگری داشتید، شما نیز یک سوال جدید ایجاد کنید و از دوستان لنزکی دیگر خود جواب بگیرید!
نویسنده: سیمون رینگزموث (Simon Ringsmuth)
۱ شهریور ۱۳۹۹
من مدتهاست ک آموزش های این سایت رو مطالعه میکنم
آگاهی من درباره دوربینی ک در دست داشتم تقریبا صفر بود ولی الان ب لطف خدا و آموزش های این سایت خیلی پیشرفت کردم
سایت و مقالاتش واقعا عالی هستن
۲۶ شهریور ۱۳۹۸
ممنون از مقاله بسیار عالی تون.
مطالعه کردم و واقعا لذت بردم.
۲۶ شهریور ۱۳۹۸
سلام
سپاس فراوان از اینکه بازخورد می دهید و برای ما بسیار ارزشمند است
سلامت، آرام و شاد باشید