عکاسان جدید – و حتی کسانی که کمی تجربه دارند – اغلب با استفاده از مُد نوردهی دستی (Manual یا M) در دوربین های دیجیتال خود راحت نیستند. مانند استفاده از یک گوشی هوشمند برای ثبت خاطراتتان، راحت تر است که فقط دوربین DSLR را به سمت صحنه مورد نظر گرفته و عکس بگیرید و اجازه دهید دوربین جزئیات مربوط به نوردهی را مشخص کند. پتانسیل خلاقانه ای که عکاسی در مُد دستی بر روی دوربین دیجیتال شما به همراه دارد، مهارت های عکاسی شما (و کیفیت تصاویرتان) را بهبود خواهد بخشید. نکات این آموزش عکاسی به شما کمک می کنند کنترل کامل دوربین تان را به دست بگیرید و با تنظیم دستی دیافراگم، سرعت شاتر و ایزو (سه رکن اصلی مثلث نوردهی)، به نوردهی دلخواه خود برسید.
در دست داشتن کنترل کامل دوربین واقعا خیلی سخت نیست. مانند هر چیز خلاقانه دیگری که می خواهید یاد بگیرید، هرچه بیشتر تمرین کنید، در آن کار بهتر می شوید، آن کار راحت تر می شود، و بیشتر از آن لذت می برید.
امروزه دوربین های مدرن با هوش مصنوعی یا AI پیشرفته و انواع گزینه های مختلف موجود می باشند. من خوش شانس بودم که با دوربینی شروع به کار کردم که هیچ کدام از اینها را نداشت. من با Nikkormat FTN قدیمی دوست داشتنی ام، یک دوربین نیکون که اکنون ۵۳ ساله است و هنوز هم خوب کار می کند، شروع کردم. هیچ چیز خودکاری در این دوربین وجود ندارد. من مجبور بودم یاد بگیرم که برای به دست آوردن عکس هایی با نوردهی خوب، از ایزو، دیافراگم و سرعت شاتر (که تحت عنوان مثلث نوردهی شناخته می شود) استفاده کنم. تمام چیزی که این دوربین داشت فقط همین سه تنظیمات بود.
شش نکته این آموزش به شما کمک می کنند تا دفعه بعد با مُد نوردهی دستی عکاسی نمایید:
نکته اول – تعهد کنید که بر مُد نوردهی دستی مسلط شوید
من اخیرا تایپ ده انگشتی را یاد گرفتم. اکنون می توانم بدون نگاه کردن به انگشتانم (اکثر اوقات) تایپ کنم. من بیش از سی سال پیش شروع به استفاده از یک ماشین تحریر کردم، اما هیچ وقت تعهد به یادگیری نحوه تایپ ده انگشتی مرا اذیت نکرد. من هنگام استفاده از کامپیوتر عمدتا از ماوس و یک تبلت استفاده می کردم. هنگامی که متعهد شدم که یاد بگیرم به پایین نگاه نکنم، برای من زیاد طول نکشید. من چند مطلب آموزشی (خودآموز) گرفتم و هر روز تمرین می کردم.
شما می توانید به همین طریق بر روی دوربین خود بر مُد دستی مسلط شوید. هنگامی که دوربین خود را بر روی مُد نوردهی دستی (حرف M روی دکمه چرخان مُد ها یا Mode Dial) تنظیم کردید، شگفت زده خواهید شد که چقدر برای شما طبیعی به نظر می رسد.
نکته دوم – نورسنج یا صفحه نمایش خود را بخوانید
عکس های به خوبی نوردهی شده زمانی ایجاد می شوند که میزان نور «مناسبی» توسط سنسور الکترونیکی یا فیلم ثبت می شود. نورسنج یا صفحه نمایش دوربین اطلاعاتی در مورد نوردهی به شما خواهند داد. تمام دوربین های مدرن نورسنج دارند. در بسیاری از دوربین ها زمانی که شما در مُد نوردهی دستی هستید، همانطور که تنظیمات نوردهی را اعمال می کنید، تاثیر آنها را بر روی صفحه نمایش خود خواهید دید.
در واقع، تمام کاری که باید بکنید این است که مطمئن شوید نورسنج صفر را می خواند (نشانگر نوردهی روی مقیاس بر روی ۰ قرار گیرد) یا تصویر بر روی صفحه نمایش دوربین شما خوب به نظر می رسد. با تنظیم کنترل های ایزو، دیافراگم و سرعت شاتر می توانید به این هدف برسید.
لنزک: مطالعه سه آموزش عکاسی «جبران نوردهی چیست و چگونه از آن استفاده کنیم»، «جبران نوردهی» و «نورسنجی در عکاسی – نورسنج دوربین چگونه کار می کند و استفاده از آن برای رسیدن به نوردهی دلخواه» را به شما عزیزان توصیه می کنیم.
لنزک – نکته: البته مواردی هم وجود دارد که شما نباید به نورسنج دوربین خود توجه کنید. مقاله «۷ موقعیتی که نباید به نورسنج دوربین توجه کنید» را مطالعه نمایید.
نکته سوم – با ایزو شروع کنید
قرار دادن یک رول فیلم در دوربین Nikkormat قدیمی من، یا هر دوربین فیلم خور دیگری، ایزو (ISO) را تعیین می کرد. در دوربین های دیجیتال، این تنظیمات بسیار انعطاف پذیرتر هستند. ایزو اندازه میزان حساسیت فیلم یا سنسور الکترونیکی نسبت به نور است.
ایزو ۴۰۰ تنظیماتی است که من اغلب اوقات استفاده می کنم. هنگامی که نور بسیار روشن است، آن را پایین تر، بر روی ۱۰۰ یا ۲۰۰ تنظیم می کنم. هنگامی که نور زیادی وجود ندارد، مثلا در فضای داخلی یا در شب، ایزو را بر روی یک عدد بالاتر تنظیم می کنم. در تنظیمات ایزوی بالاتر، کیفیت تصویر افت خواهد کرد، بنابراین بهتر است که آن را پایین نگه دارید.
بیشتر بخوانید: تنظیمات ایزو (ISO) در نور پایین – چه زمانی، و چگونه حساسیت دوربین را افزایش دهید
ایزو را به عنوان پایه و اساس نوردهی خود در نظر بگیرید. تنها زمانی که لازم است آن را بر اساس انتخاب دیافراگم و سرعت شاتر خود تنظیم کنید.
لنزک: «آموزش انتخاب ایزوی مناسب برای عکاسی منظره» اطلاعات شما در مورد ایزو را افزایش داده و نکات مهمی در مورد ایزو به شما آموزش می دهد. مطالعه آن را به شما عزیزان توصیه می کنیم.
نکته چهارم – برای کنترل حرکت، سرعت شاتر را تنظیم کنید
دوربین شما در داخل خود یک شاتر دارد. مانند یک سرپوش یا پرده، زمانی که این شاتر باز است اجازه ورود نور را می دهد. هرچه طولانی تر باز باشد، نور بیشتری وارد می شود و بر سنسور یا فیلم تاثیر می گذارد. تنظیمات سرعت شاتر بر حسب کسری از ثانیه یا چند ثانیه اندازه گیری می شود.
بیشتر بیاموزید: ویدیو آموزش سرعت شاتر در عکاسی
افراد در حال حرکت تار شده اند چون سرعت شاتر من آهسته بود، تنها ۱/۴ ثانیه.
اگر هر گونه حرکتی در صحنه ای که از آن عکس می گیرید وجود داشته باشد، انتخاب سرعت شاتر بر خروجی عکس نیز تاثیر می گذارد. وقتی چیزی در ترکیب بندی شما در طول یک نوردهی طولانی حرکت می کند، در عکس شما تار خواهد شد. اگر هنگام استفاده از یک سرعت شاتر آهسته دوربین شما حرکت کند، این حرکت نیز می تواند باعث تاری شود.
انتخاب سرعت شاتر ۱/۲۵۰ ثانیه یا سریع تر برای جلوگیری از تاری ناشی از حرکت دوربین و تاری سوژه ایمن است، مگر این که سوژه شما با سرعت حرکت کند. به عنوان مثال، هنگام عکاسی از سوژه هایی مانند پرندگان در حال پرواز، مسابقات موتورسواری یا بوکس، باید از یک سرعت شاتر سریع تر برای جلوگیری از تاری حرکتی استفاده کنید.
بیشتر بیاموزید: آموزش ۶ روش خلاقانه عکاسی با نوردهی طولانی
لنزک: «آهسته – کتاب الکترونیکی آموزش عکاسی با نوردهی طولانی» هر آنچه نیاز دارید در مورد سرعت شاتر آهسته یا عکاسی با نوردهی طولانی (long exposure) بدانید را به شما آموزش می دهد.
نکته پنجم – برای کنترل عمق میدان، دیافراگم را تنظیم کنید
لنز دوربین شما یک دریچه به نام دیافراگم دارد. شما می توانید آن را با درجات مختلف باز یا بسته کنید تا اجازه ورود نور بیشتر یا کمتر را بدهید. تنظیمات دیافراگم بر حسب ضریب اف یا f-stop اندازه گیری می شود.
دیافراگمی که انتخاب می کنید بر این که چه مقدار از عکس شما در فوکوس باشد نیز تاثیر می گذارد. این میزان تحت عنوان «عمق میدان» شناخته می شود. هنگامی که دیافراگم شما بازتر باشد (ضریب اف های با عدد کوچک تر مثل f/2.8)، اجازه ورود نور بیشتری را می دهد، و مقدار کمتری از عکس شما در فوکوسِ واضح و شارپ خواهد بود و برعکس. عمق میدان (DOF)، مقداری که در فوکوس قرار می گیرد، نه تنها به تنظیمات دیافراگم، بلکه به تعدادی از عوامل دیگر، از جمله موارد زیر بستگی دارد:
– اندازه سنسور دوربینتان
– فاصله کانونی لنزی که استفاده می کنید
– فاصله بین سوژه و دوربینتان
بیشتر بیاموزید: سه عامل تاثیر گذار بر عمق میدان (مقاله آموزشی) – سه عامل تاثیر گذار بر عمق میدان (ویدیو آموزشی)
اگر تصمیم بگیرید از یک f-stop با عدد خیلی بالا مانند f/22 استفاده کنید، نور کمتری به سنسور می رسد، چون میزان گشایش دیافراگم بسیار باریک است. در تنظیمات دیافراگم بازتر (مثل f/2.8)، نور بیشتری می تواند وارد لنز شود و بر سنسور تاثیر بگذارد.
تنظیمات دیافراگم f/2.8 بر روی یک لنز ۱۰۵mm به یک پس زمینه خارج از فوکوس (مات یا تار) منجر می شود، اگر به اندازه کافی به سوژه خود نزدیک باشید، همانطور که در تصویر زیر نشان داده شده است.
بیشتر بیاموزید: بهترین دیافراگم برای عکاسی منظره (توصیه شده توسط لنزک)
نکته ششم – با استفاده از هر سه تنظیمات، نوردهی را متعادل کنید
برقراری تعادل میان ایزو، دیافراگم و سرعت شاتر برای ایجاد عکس های به خوبی نوردهی شده بسیار مهم است. این بدین معنی نیست که شما همیشه باید نوردهی را طوری متعادل کنید که خنثی شود (همانطور که در نکته شماره ۲ در بالا اشاره کردیم). شما ممکن است بخواهید یک صحنه را عمدا ناکافی نوردهی (underexposed) کنید تا دراماتیک تر شود، یا ممکن است بخواهید با نوردهی بیش از حد (overexposure) به تصویر خیلی روشن دلخواه خود برسید. در هر صورت، شما هنوز هم باید نوردهی را متعادل کنید تا به ظاهری که می خواهید برسید. یادگیری استفاده از نورسنج برای خوانش نور به خوبی شما را قادر می سازد تا تصمیمات آگاهانه بگیرید و تصاویری که مد نظرتان است را ایجاد کنید. البته نباید فراموش کنید که نورسنج همیشه به درستی عمل نمی کند و در مواردی باید به آن بی توجه بود.
نورسنج دوربین ها برای خوانش از خاکستری میانه کالیبره شده اند. اگر شما از سوژه های بسیار روشن یا تاریک عکس بگیرید، نورسنج ممکن است یک خوانش دقیق به شما ندهد.
عمیق تر کاوش کنید
وقتی استفاده از مُد نوردهی دستی را امتحان می کنید، ممکن است عاشق آن شوید و بخواهید عمیق تر یاد بگیرید. شما با استفاده از دوربین خود احساس راحتی بیشتری می کنید و ممکن است از فرصت های خلاقانه ای که وقتی خودشان را نشان می دهند که درک بهتری از نحوه تاثیر ایزو، دیافراگم، و سرعت شاتر بر تصاویرتان پیدا می کنید، شگفت زده شوید.
آیا شما علاوه بر مُد دستی استفاده از مُد دیگری را ترجیح می دهید؟ اگر اینطور است، چرا؟ پاسخ خود را در قسمت نظرات برای ما بنویسید.
نویسنده: کوین ال جی (Kevin LJ)
۱۰ شهریور ۱۴۰۰
با سلام و تشکر بابت مطالب بسیار جامع و مفیدتون.تقریبا تمام سوال هایی که توی ذهن هستش به راحتی جواب داده شده.وظیفه تونستم از زحماتتون تشکر کنم.ممنون
۵ بهمن ۱۳۹۷
سلام به همه دوستان گرامی.
سپاس گزار تلاش های همه دوستان لنزک هستم. شاید دیر دیر پیام سپاس گزاری بنویسم، اما همیشه مشتری سایت هستم و آموزنده مطالب.
پیش تر صحبتی در این باره داشتم که اگر میشد کمی هم به مسائل ذهنی و فلسفی عکاسی پرداخته بشه، و گاهی کتاب هایی در این زمینه معرفی بشه، تنوع مطالب هم بیشتر میشه و سایت از حالت آموزش صرف اصول فنی بیرون میاد. یه خواهش دیگه هم که داشتم اینه که اگر بخش نقد عکس دوباره فعال بشه، انرژی دوباره ای به انگیزه دوستان لنزکی تزریق میشد.
سپاس فراوان از دوستان گرامی…
۶ بهمن ۱۳۹۷
درود بر شما جناب پیرنیای بزرگوار
که مثل همیشه ما رو با دیدگاه ارزشمندتون خوشحال می کنید و بازخورد مفید می دهید.
دو ایده خیلی خوب رو معرفی فرمودید. در مورد مطالب فلسفی که چشم حتما خواهیم داشت، کتاب «تمرکز» رو هم که به تازگی منتشر کردیم و با اینکه ۱۶۰ بود رایگان. نمی دونم این کتاب رو مطالعه فرمودید یا نه. اگر بله که لطفا در موردش برامون بنویسید که چطور بود. من که شخصا خیلی استفاده کردم از نکات کتاب فوکوس یا تمرکز در زندگیم.
نقد عکس هم حقیقتش چون وقت و نیروی انسانی می گرفت به دلیل دستی بودن و استقبال زیادی ازش نمی شد با اینکه ۲۰۰ شماره جلو رفتیم متوقفش کردیم. اما خبر خوب اینه که چیزی تو مایه های همین نقد عکس ولی اتوماتیک رو می خواهیم طراحی و برنامه نویسی کنیم که انشاالله به سایت اضافه بشه. اما در مورد زمانش نمی تونم چیزی بگم چون اولویت دوم ما هست.
اولویت اول ما برگزاری کلاس های آموزش عکاسی آنلاین ویدیویی یا وبینار هستش که امیدواریم استقبال بشه. نظر شما در این مورد چیست؟
با سپاس از شما و احترام فراوان
۷ بهمن ۱۳۹۷
درود فراوان.
بازهم بنده رو مورد لطف و مهر قرار دادید…
امیدوارم سربلند و پیروز باشید. کتاب تمرکز رو دانلود کردم اما متاسفانه ایام امتحانات دانش آموزان بود و گرفتاری تصحیح برگه های امتحان.
بروی چشم، حتما کتاب رو خواهم خواند و اگر قابل بودم، در موردش خواهم نوشت. به هر حال همیشه مخاطب شما خواهم بود و خرسند از اینکه عضو کوچکی از خانواده بزرگ لنزک هستم.
سپاس بیکران…