آموزش استفاده از نظام ناحیه ای در عکاسی برای یادگیری در مورد نورسنجی و جبران نوردهی

زمانی که شما برای اولین بار تنظیمات خودکار را کنار می گذارید، متوجه می شوید که چقدر بر روی دوربین خود کنترل دارید. می توانید دیافراگم، سرعت شاتر، و ایزو را انتخاب کنید، و قادر به انتخاب دستی نقطه فوکوس خودکار، و بسیاری موارد دیگر خواهید بود. در کوتاه مدت شما کنترل همه چیز را به دست می گیرید!

همچنین کنترل کامل بر نوردهی، یا روشنایی تصویر را نیز به دست می آورید. شما تصمیم می گیرید نوردهی را برای هر تصویر در کجا قرار دهید – چیزی که دوربین همیشه درست به دست نمی آورد. دلیل این که دوربین همیشه آن را درست به دست نمی آورد این است که نورسنج داخل دوربین همیشه نمی داند که سطح روشنایی سوژه چقدر است. چیزی که نورسنج را تحریک می کند، تُن های روشن یا تیره است.

بنابراین شما چگونه کنترل نوردهی را دوباره به دست گرفته، و خطاهای دوربین را جبران می کنید؟ روند اصلاح نوردهی شما جبران نوردهی (Exposure Compensation) نامیده می شود. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه مقاله «جبران نوردهی» را بخوانید. با این حال، قبل از این که هر گونه جبران نوردهی اضافه کنید، اول باید بدانید چقدر جبران لازم است، و بفهمید دقیقا نورسنج دوربینتان چه کاری انجام می دهد. به همین دلیل است که یادگیری نحوه نورسنجی مهم است. اگر با واژه نورسنجی آشنایی ندارید، این روند اندازه گیری (سنجش) مقادیر نور است.

اولین چیزی که باید درک کنید این است که نورسنج دوربین شما جهان را چگونه می بیند. به عبارت ساده، نورسنج همه چیز را سیاه و سفید می بیند. این به این معنی است که تمام چیزی که دوربین شما می بیند دنیایی از تُن هاست؛ یک دنیای بی رنگ. دوربین نمی تواند درختان را از افراد، افراد را از برف، و غیره تشخیص دهد (اگرچه نورسنج های داخل دوربین مدرن تر در حال حاضر رنگ را نیز تشخیص می دهند، اما از همان اصول پایه استفاده می کنند).

عامل مهم دیگری که باید بدانید این است که نورسنج شما می خواهد همه چیز را به خاکستری متوسط تبدیل کند، که معمولا تحت عنوان خاکستری ۱۸% شناخته شده است. این را به خاطر داشته باشید! آن را بنویسید! آن را در کیف دوربینتان همراه خود داشته باشید تا وقتی که در حافظه شما تثبیت شود! این نکته بسیار مهم است!

تمام چیزی که شما باید در مورد انجام صحیح جبران نوردهی بدانید، مربوط به خاکستری ۱۸% است. اگر صحنه شما مقدار زیادی قسمت های روشن دارد، مانند برف یا ماسه، دوربین شما می خواهد که آن قسمت ها خاکستری ۱۸% باشند. اگر شما در حال عکاسی از یک شخص با لباس تیره هستید، باز هم دوربین شما می خواهد آن را خاکستری ۱۸% بکند. دوربین نه می داند که سوژه شما در واقع سیاه بوده، و نه می داند که تمام آن قسمت های سفید در منظره یاب در واقع برف است. قرار دادن نورسنج دوربینتان بر روی صفر می تواند باعث شود که عکس شما زیاد یا کم نوردهی شود.

این تصویری از کاری است که نورسنج دوربین شما انجام می دهد. تمام تُن ها در نهایت به خاکستری ۱۸% یا متوسط می رسند.

پس دانستن این که دوربین شما چگونه نورسنجی می کند، چطور به شما کمک می کند تا تصمیم بگیرید چقدر جبران نوردهی اعمال کنید؟ این جایی است که کمی اطلاعات در مورد نظام ناحیه ای (Zone System) می تواند مفید باشد.

نظام ناحیه ای چیست؟

نظام ناحیه ای توسط انسل آدامز و فرد آرچر مرحوم ایجاد شد. نظام ناحیه ای در اصل برای نورسنجی و ادامه در اتاق تاریک (تاریکخانه) در هنگام ایجاد تصاویر مورد استفاده قرار می گرفت. من قصد ندارم به طور کلی در مورد نظام ناحیه ای بحث کنم – این می تواند مبحث یک مقاله دیگر باشد – اما در واقع، نظام ناحیه ای تا حد زیادی به شما کمک خواهد کرد تا در مورد این که چقدر جبران نوردهی اضافه یا کم کنید، تصمیم بگیرید.

نظام ناحیه ای

تصویر بالا نمایی از یک نظام ناحیه ای است. در آن ۱۱ منطقه وجود دارد، که با علائم رومی نشان داده شده اند. این خلاصه سریعی از نمونه ها برای هر منطقه است:

• منطقه ۰: سیاه خالص، بدون جزئیات. این لبه یک فیلم نگاتیو است.
• منطقه I: نزدیک به سیاه خالص با کمی مایه رنگ، اما بدون جزئیات.
• منطقه II: این اولین منطقه ای است که در آن جزئیات شروع به نمایان شدن می کنند؛ تیره ترین بخش تصویر که جزئیات در آن ثبت می شود.
• منطقه III: اجسام تیره متوسط.
• منطقه IV: سایه های منظره، شاخ و برگ تیره.
• منطقه V: خاکستری متوسط، چیزی که نورسنج شما بر روی آن تنظیم می کند.
• منطقه VI: تن پوست قفقازی متوسط.
• منطقه VII: پوست بسیار روشن؛ سایه ها در برف.
• منطقه VIII: روشن ترین تُن با بافت.
• منطقه IX: تن کم بدون بافت، (به عنوان مثال، برف درخشان با نور خیره کننده).
• منطقه X: سفید خالص بدون جزئیات. این منطقه منابع نور، یا بازتاب های منابع نور هستند.

اطلاعات بعدی، قطعه دیگری برای پازل جبران نوردهی است:

هر منطقه دقیقا با یک پله یا stop نوردهی (از منطقه دیگر) جدا می شود.

اکنون که این اطلاعات را دارید، چطور از آنها استفاده می کنید؟! می دانید که دوربین شما برای منطقه V، یا خاکستری متوسط نورسنجی می کند، حالا سوژه خود را در نظر بگیرید. چقدر روشن یا تیره است؟ اگر در حال عکاسی از لباس سفید یک عروس باشید، بسیار روشن و دارای بافت است؛ بنابراین طبق نمودار در منطقه VII یا VIII قرار خواهد گرفت، که جبران نوردهی مورد نیاز برای نوردهی صحیح را «مثبت» دو یا سه پله می کند (تفاوت بین منطقه V و جایی که سوژه شما باید در آن قرار گیرد).

عکس گرفته شده در جبران نوردهی صفر. گربه سیاه، خاکستری یا در منطقه V است.

عکس گرفته شده در ۲- استاپ. گربه سیاه، اکنون سیاه یا در منطقه III است.

به عنوان یک آزمایش، عکاسی از یک قطعه کاغذ سفید ساده را امتحان کنید. اول، مطمئن شوید که هیچ جبران نوردهی اضافی وجود نداشته باشد – نورسنج شما باید در وسط باشد. یک عکس بگیرید. سپس، ۲+ پله جبران نوردهی اضافه کنید. این کار نوردهی شما را به منطقه VII خواهد آورد. پس از آن، عکس دیگری بگیرید. متوجه تفاوت شدید؟ تصویر اول باید بسیار نزدیک به خاکستری متوسط یا منطقه V باشد، در حالیکه تصویر دوم باید سفید روشن باشد، اما هنوز هم جزئیات کاغذ را نشان دهد.

نورسنج های اکسترنال

ابزار دیگری که ممکن است برای شما مفید باشد، یک نورسنج دستی اکسترنال است. آنها به همان روش نورسنج دوربین شما عمل کرده و برای حاکستری متوسط نورسنجی می کنند، اما مزیت دیگر آنها خواندن چیزی تحت عنوان نور مستقیم (Incident Light) است: که مستقیم بر روی سوژه می تابد، و از آن بازتاب نمی شود. نورسنج دوربین شما نوری که از سوژه بازتاب شده است را می خواند. این امر ممکن است بدیهی به نظر برسد، اما تفاوت بزرگی بین نور مستقیم و نور بازتاب شده (که نورسنج داخلی دوربین می خواند) وجود دارد. نور بازتاب شده به شدت تحت تاثیر تُن قرار دارد – هرچه سوژه شما تیره تر باشد، نور کمتری را بازتاب خواهد کرد، در حالیکه هرچه سوژه شما روشن تر باشد، نور بیشتری را بازتاب خواهد کرد. با این حال، نور مستقیم – یا نوری که از منبع نور می آید – یکسان باقی خواهد ماند، مهم نیست تُن ها در سوژه شما چه هستند. با استفاده از یک نورسنج اکسترنال، شما نور را مستقیما از منبع نور خوانش می کنید؛ که تحت تاثیر تُن سوژه قرار نگرفته است.

لنزک: ما در مقاله «نورسنجی در عکاسی » تفاوت بین نورسنجی تابشی و نورسنجی بازتابشی را به طور جامع بررسی کرده ایم

با این حال، هنگام استفاده از یک نورسنج اکسترنال مراقب باشید که نور مستقیم را از موقعیت سوژه بخوانید. به عنوان مثال، شما ممکن است در سایه، و سوژه شما در آفتاب باشد. اگر بخواهید نور مستقیم را برای موقعیت خود بخوانید، خوانشی برای قسمت سایه به دست خواهید آورد، و نه آفتاب، که نوری است که بر روی سوژه شما می تابد!

این یک نورسنج اکسترنال Sekonic L-358 است، و می تواند نور محیط یا نور طبیعی و همچنین فلاش را نورسنجی کند.

خلاصه و کاربرد

حالا که می دانید نورسنج شما چه کاری انجام می دهد، و چطور باید آن را با جبران نوردهی اصلاح کنید، در مسیر رسیدن به نوردهی های سازگارتر و صحیح تر قرار دارید.

دفعه بعد قبل از این که دکمه شاتر را فشار دهید، در نظر بگیرید که تُن ها در صحنه شما چگونه هستند. آیا تُن های روشن تر بیشترند، یا تُن های تیره؟ اگر کادر شما تُن های روشن بیشتری دارد، جبران نوردهی باید بیشتر به سمت مثبت باشد تا آنها را به درستی نشان دهد. با این حال، اگر تُن های تیره بیشتر باشند، جبران نوردهی شما بیشتر به سمت منفی نورسنج شما خواهد بود. اگر احساس می کنید مقادیر یکسانی از تُن های روشن و تیره وجود دارد، ممکن است متوجه شوید که اصلا نیازی نیست هیچ جبران نوردهی ای اضافه کنید.

عکس سمت چپ: برف گرفته شده در جبران نوردهی صفر خاکستری، یا در منطقه V است.

عکس سمت راست: برف گرفته شده در ۲+ اکنون سفید و دارای جزئیات یا در منطقه VII است.

اگر مطمئن نیستید که چقدر جبران نوردهی باید اضافه یا کم کنید، یک عکس آزمایشی در صفر، یا در خاکستری متوسط بگیرید. این کار به شما کمک خواهد کرد تا بتوانید جهت مورد نیاز خود را انتخاب کنید.

نویسنده: دنیل (Daniel)