یکی از رایج ترین اشتباهاتی که عکاسان پرتره تازه کار مرتکب می شوند این است که آنقدر بر درست انجام دادن جنبه های تکنیکی تمرکز می کنند که مهم ترین ویژگی یک پرتره را کاملا فراموش می کنند – شخصی که در مقابل لنز آنها ایستاده است. در این مطلب لنزک دی لبینا، عکاس پرتره حرفه ای و مربی زبان بدن، نکاتی را در مورد زبان بدن مطرح می کند که عکاسی پرتره شما را ارتقا خواهند داد.
من قصد دارم از شما بخواهم که فعلا دوربین خود را کنار بگذارید. می دانم این چیز زیادی است که از شما می خواهم، اما رازی که من برای عکاسی پرتره بهتر کشف کرده ام، در واقع ارتباط بسیار کمی با دوربین شما دارد.
من نمی گویم که دوربین و تکنیک شما مهم نیستند، آنها قطها مهم اند. اما حتی اگر شما بهترین تکنیک دنیا را هم داشته باشید، ولی سوژه تان احساس راحتی نداشته باشد و معذب به نظر برسد، یک پرتره خوب نخواهید داشت.
راز این که به سوژه خود کمک کنید آرام و ریلکس باشد و در عکس ها خوب به نظر برسد، زبان بدن است – هم زبان بدن شما و هم آنها.
زبان بدن
زبان بدن نحوه برقراری ارتباط بدن ما با احساسات و نیاتمان است. برخی از مطالعات نشان داده است که ۹۲% از ارتباطات ما غیرکلامی هستند، و کارشناسان همه به این نتیجه رسیده اند که ما به عنوان انسان اول بر آنچه می بینیم و احساس می کنیم تکیه می کنیم، قبل از این که کلمات به زبان آورده شده را باور کنیم.
چرا این مسئله در عکاسی پرتره مهم است؟ چون زبان بدن، زبان گفتاری ما در پرتره هایمان است.
در عرض یک ثانیه بعد از دیدن یک عکس، ما یک قضاوت سریع در مورد شخص – یا اشخاص – حاضر در تصویر می کنیم، و چیزی که مغز ما برای این قضاوت بر آن متکی است، زبان بدن آنهاست. نشانه های بزرگ مانند شانه های خمیده یا دست به سینه بودن واضح و بدیهی هستند، اما نشانه های کوچک مانند یک لبخند ساختگی، دست های سفت و عصبی نگه داشته شده، لب های کمی به هم فشرده شده، یا چشم های نیمه باز (شبیه حالتی که نور شدید به آن ها تابیده) نیز هستند، که به طور غریزی به مغز ما می گویند آن فرد چه احساسی دارد. به علاوه، اگر این احساسات منفی باشند، می توانند پرتره شما را خراب کنند.
بنابراین، چه کاری می توانید انجام دهید؟ اجازه دهید به سه کاری که شما همین الان می توانید شروع به انجام دادن کنید تا به سوژه خود کمک کنید یک زبان بدن آرام و مثبت داشته باشد، نگاهی بیاندازیم.
شناسایی ناراحتی
اکثر افراد اصلا راحت نیستند که عکس پرتره آنها گرفته شود، حتی اگر واقعا منتظر آن باشند. این تنش عمدتا با نشانه های مسدود کردن و آرام کردن ظاهر می شود.
ژست های مسدود کننده زمانی اتفاق می افتند که ما چیزی را بین خودمان و یک موقعیت ناراحت قرار می دهیم. حالت دست به سینه بارزترین علامت آن است، اما شخص ممکن است چیزی مانند یک کیف یا یک لپ تاپ را نیز در مقابل خود نگه دارد، بدن خود را از مقابل شما بچرخاند، و حتی موقع ایستادن پاهای خود را محکم در هم قفل کند.
حرکات مالش یا فشار دادن، ژست های آرام کننده نامیده می شوند. شما زمانی شاهد این حالت خواهید بود که سوژه با گردنبند خود بازی می کند، دست ها یا پاهای خود را مالش می دهد، یا با لباس های خود بازی می کند، یا انگشتان خود را به هم فشار می دهد. جای دیگری که باید به دنبال ژست های آرام کننده بگردید دهان است. فشار دادن یا لیس زدن لب ها، و حرکات زبان که به داخل لپ ها یا لب ها فشار وارد می کند، نشان دهنده سطح بالایی از استرس هستند.
هنگامی که می بینید این حالات قبل از عکاسی یا در حین آن اتفاق می افتد، سوژه شما احساس ناراحتی می کند و این احساس در پرتره های شما خودش را نشان می دهد. اجازه دهید ببینیم شما چطور می توانید به آرام کردن آنها کمک کنید.
نشان دهید، نگویید
افراد در حین گرفتن عکس عمدتا به این دلیل احساس ناراحتی می کنند که نمی دانند چه کاری باید انجام دهند. این واقعا استرس زاست که در مقابل یک لنز باشید و به شما گفته شود ژست بگیرید یا طبیعی رفتار کنید. آنها هیچ ایده ای ندارند که شما از آنها چه می خواهید، و به آنها گفتن هم کمکی نمی کند.
یکی از مشتریان من این داستان را برای من تعریف کرد:
در آخرین جلسه عکاسی ای که داشتم، عکاس از من خواست تا لبخند بزنم. بنابراین من لبخند زدم. او گفت «نه! اینطوری نه! می دانی، آرام باش و لبخند بزن!» تنها چیزی که در آن لحظه به ذهنم رسید این بود که «لعنتی، من آرام نیستم، چطور باید آرام باشم؟» که باعث شد حتی بیشتر استرس پیدا کنم، و هر چه بیشتر به من می گفت آرام باشم، کمتر آرام می شدم! وحشتناک بود! به نظر می رسید که در تمام آن عکس ها من دارم دندان قروچه می کنم. از آنها متنفرم!
بنابراین اگر به آنها بگویید چه کار باید بکنند کمکی به آنها نمی کند، شما چه کاری می توانید انجام دهید؟ به آنها نشان دهید! افراد می توانند به راحتی آنچه که شما از آنها می خواهید انجام دهند را تقلید کنند. از آنها بخواهید از شما تقلید کنند، و دقیقا همان ژستی را که می خواهید بگیرند، به آنها نشان دهید. این کار نه تنها به آنها کمک خواهد کرد تا آرام شوند، بلکه به شما اجازه می دهد تا کاری کنید که آنها زبان بدن مناسب برای تصویر را به دست آورند. هنگام کار با بچه ها، شما می توانید این کار را به یک بازی تقلیدی تبدیل کنید، و آنها در عرض چند ثانیه همراه با شما بازی خواهند کرد.
تقلید کردن یک رفتار ارتباطی کلیدی در زبان بدن انسان است. این تعامل، یک ارتباط فوری بین شما و سوژه ایجاد می کند، و به آنها اجازه می دهد تا توجه خود را از لنز دور کرده و در عوض بر روی شما تمرکز کنند.
کنترل داشته باشید – حتی وقتی ندارید
از همان لحظه ای که شما سوژه خود را ملاقات می کنید، تا وقتی که خداحافظی می کنید، بسیار مهم است که شما با استفاده از زبان بدن مطمئن، بالا نگه داشتن انرژی خود، استفاده از کلمات مثبت، و هرگز نشان ندادن هر نشانه ای از استرس، نشان دهید که بر خودتان مسلط هستید – حتی وقتی که ترسیده اید چون تنظیماتی که امتحان کردید جواب نمی دهد.
من می دانم که در ابتدا این کار سخت است، و شما باید به میلیون ها چیز فکر کنید – تنظیمات دوربین، ترکیب بندی، نورپردازی، پس زمینه، و غیره، و حالا من از شما می خواهم که در مورد این که بدن مشتری شما چه می گوید نیز فکر کنید! اما اجازه دهید چند دقیقه در این مورد فکر کنیم. فکر می کنید سوژه شما چه احساسی خواهد داشت وقتی که با یک عکاس ساکت، مضطرب و بی قرار کار می کند که تمام توجه خود را بر روی دوربین یا چراغ ها متمرکز کرده است؟ احساس چندان خوبی نخواهد بود، نه؟ حدس بزنید که این احساس قرار است کجا خودش را نشان بدهد؟ در عکس های شما.
آنها باید بدانند که شما تسلط و کنترل دارید، حتی وقتیکه واقعا ندارید! این یک لحظه «وانمود کن تا واقعا بشوی» در زندگی شماست. با آنها حرف بزنید. توضیح دهید که دارید چه کاری می کنید. شما ممکن است نگران باشید که آنها شما را جدی نگیرند، اما در واقع، آنها فقط در مورد این که اوضاع از چه قرار است کنجکاو هستند. اگر آنها احساس کنند که شما تسلط دارید، یعنی اینکه می دانید دارید چه کار می کنید، ارتباط خود را با آنها حفظ خواهید کرد و به آنها کمک خواهید کرد تا آرام باشند.
بهترین بخش این کار این است که شما نیز احساس تسلط بیشتری خواهید کرد. مطالعات اخیر در زمینه زبان بدن نشان داده است که ما با تغییر ژست و رفتار خود، در واقع احساسات خود را نیز تغییر می دهیم. شما نه تنها مطمئن تر به نظر خواهید رسید، بلکه در واقع احساس اطمینان و اعتماد به نفس بیشتری پیدا خواهید نمود.
گام بعدی چیست؟
این که زبان بدن چگونه می تواند در عکاسی پرتره به شما کمک کند، واقعا شروع کار است. انتخاب نشانه های زبان بدنی که قرار است در پرتره های خود مورد استفاده قرار دهید نیز تاثیر بسیار زیادی بر احساس و کیفیت عکس های شما، و روابط شما با سوژه هایتان دارد.
اگر شما می خواهید یک عکاس پرتره باشید، درک زبان بدن تنها یک گزینه نیست، یک مهارت حیاتی است؛ به همان اندازه که تنفس برای یک خواننده، یا چشیدن برای یک آشپز حیاتی است. اگر آن را نادیده بگیرید، قادر به ایجاد مداوم پرتره های زیبا از افراد یا ایجاد یک تجربه جالب و سرگرم کننده برای آنها نخواهید بود.
خبر خوب این است که این مهارتی است که شما با آن متولد شده اید، و از بدو تولد به طور ناخودآگاه آن را تمرین کرده اید. با این حال، بسیاری از ما به آن توجه نمی کنیم، چون ارتباط غیرکلامی در مدرسه یا بعد از آن بخشی از برنامه درسی آموزشی ما نیست. درست مثل یک نوازنده که با تمرین نسبت به صداها هشیارتر، و یک آشپز که از طریق تجربه نسبت به مزه ها حساس تر خواهد شد، من مطمئن هستم که شما هم اگر کمی کار کنید، خیلی زود با زبان بدن سوژه های خود هماهنگ خواهید شد.
شما خیلی زود بر یک مهارت شگفت انگیز مسلط خواهید شد که نه تنها در کار شما به عنوان یک عکاس، بلکه در زندگی روزمره نیز مفید است.
آیا شما نکات دیگری در مورد زبان بدن دارید؟ لطفا در قسمت نظرات در زیر با ما به اشتراک بگذارید.
دی لبینا (Dee Libine) یک عکاس پرتره حرفه ای و یک مربی زبان بدن معتبر است. او با استفاده از قدرت زبان بدن، یک تجربه منحصر به فرد برای مشتریان خود ایجاد می کند، و نتایجی که آنها از پرتره خود می خواهند را به آنها می دهد. او در کتاب خود به نام «راهنمای زمان بدن برای عکاسان» رازهای خود برای توسعه ارتباط و راضی کردن حتی مشتریان سخت گیر خود، در حالی که باعث می شود آنها از بهترین حالت خود هم بهتر به نظر برسند، به اشتراک می گذارد.
۲۰ اسفند ۱۳۹۴
سلام به همه. خیلی آموزنده و عالی بود. از اون مقاله هاییه که منتظرشون هستم. راستش به گمان بنده یاد گرفتن نکات تکنیکی مثل شناخت دوربین و عمق میدان و کارایی انواع لنزها و تاثیرشون بر عکاسی، همچنین سرعت شاتر و نورسنجی و…. اگرچه پایه و اساس عکاسیه اما تا زمانی که عکاس با روانشناسی و زیبایی شناسی و چگونگی طرز بیان و پیامی که عکس میتونه داشته باشه آشنا نباشه خیلی نمیتونه ازنظر هنری پیشرفت کنه. با توجه به این یک سالی که با لنزک آشنا شدم به جرات میتونه بگم که از نظر آموزش نکات تکنیکی بی نظیره و امیدوارم بیشتر به بیان مباحث روانشناسی و فلسفی و کلا بیشتر به جنبه های ذهنی عکاسی پرداخته بشه. امیدوارم جسارت بنده رو به بزرگواری خودتون ببخشید. ارادتمند همه……
۲۲ اسفند ۱۳۹۴
درود فراوان
جناب پیرنیا بزرگوار، کاملا با دیدگاه شما کاملا موافق هستم و مسیر پیش روی لنزک نیز همین هست. سعی کردیم ابتدا آموزش های پایه منتشر شوند و حال فرصت آن است، همانطور که شما فرمودید، مباحث روانشناسی و کلا غیر تکنیکال بیشتری منتشر کنیم. سپاس فراوان از دیدگاه شما و اینکه ما را از نظرات ارزشمندتان بهره مند می سازید.
۲۰ اسفند ۱۳۹۴
خیلی خیلی ممنون لنزک 🙂
۱۹ اسفند ۱۳۹۴
با درود فراوان
من یک علاقمند به عکاسی هستم،یک آماتور کامل و جدیدا به خاطر عشق به عکاسی دوربین فوجی hs25 خریداری کردم و امیدوارم روزی بتونم یک عکاس حرفه تبدیل بشم.
برای استارت میخوام بدونم که تنظیمات شاتر و دیاف برای عکاسی از شکوفه بهاری رو چند در نظر بگیرم.
با سپاس
۱۹ اسفند ۱۳۹۴
برات ارزوی موفقیت دارم ان شالله به خواستت برسی و عکسهات رو هم در نمایشگا ه های معتبر به نمایش بزاری خواستن توانستنه!