چطور دوربین DSLR خود را برای عکاسی در شب تنظیم کنید

وقتی برای اولین بار یک دوربین دیجیتال می خرید، یکی از مهم ترین اقداماتی که لازم است انجام دهید، صرف مدتی زمان برای تنظیم و سفارشی کردن آن مطابق با نیازهای شخصی خودتان است. عکاسی در شب نیز از این قاعده مستثنا نیست. اگر می خواهید در شب عکاسی کنید، در ادامه آموزش امروز لنزک با ما همراه شوید.

دوربین باید به خوبی تنظیم شود تا شانس موفقیت شما را به حداکثر برساند و در این مقاله من برخی از گزینه های تنظیم را به ویژه با هدف اینکه به عکاسان شب کمک کنم تا توانایی های بالقوه خود را به انجام برسانند، مطرح می کنم.

با استفاده از این آموزش شما می توانید مستقیما به مرحله سفارشی کردن برخی از تنظیمات متعدد دوربین خود پرش کنید. این کار در وقت شما صرفه جویی خواهد کرد، احتمال اشتباه را به حداقل خواهد رساند و به شما کمک خواهد کرد تا روند کار خود را ساده تر کنید.

تنظیم و صرف نظر کردن

اگر شما قبلا صاحب یک دوربین دیجیتال بوده باشید، باید با سیستم های رابط کاربری و منوی استفاده شده برای کنترل این شگفتی های تکنولوژی مدرن آشنا باشید.

اگر نه، باید کمی وقت صرف خواندن دفترچه راهنما کنید تا با برخی از اصطلاحات، اصول و مفاهیم استفاده شده در هنگام مرور رابط گرافیکی کاربر و کنترل های سخت افزاری دوربین آشنا شوید.

سیستم منو در یک DSLR مدرن، با گزینه های مختلف برای هر پارامتر قابل تصور، می تواند واقعا دلهره آور باشد. نگران نباشید، چون شما احتمالا هرگز از ۹۰ درصد از گزینه ها استفاده نخواهید کرد و اغلب آنها باید در همان حالت تنظیمات پیش فرض باقی بمانند.

همه چیز را ساده نگه دارید

ساده نگه داشتن چیزها باید شعار شما باشد!

گام اولیه در تنظیم یک دوربین دیجیتال وقتی برای اولین بار آن را روشن می کنید، وارد کردن تاریخ، زمان و مکان صحیح است. این اطلاعات، همراه با بسیاری از پارامترهای دیگر دوربین، در ابرداده EXIF فایل های دوربین دیجیتال شما درج می شوند.

بنابراین بسیار مهم است که مطمئن شوید این اطلاعات دقیق بوده و برای کمک به مدیریت تمام عکس ها در آرشیو شما، به درستی وارد شده اند. بعد از اینکه عکس های شما از دوربینتان به یک سیستم کامپیوتری منتقل شدند، این ابرداده (metadata) می تواند به شما کمک کند تا عکس های خود را نامگذاری کنید.

من مدل دوربین، تاریخ و نوع فایل اصلی را در اسم فایلم می آورم (توسط File naming در منو تنظیمات). از آنجا که من اول سال، دوم ماه و سوم روز را وارد می کنم، تمام فایل ها به ترتیب زمانی نمایش داده خواهند شد.

من تنها با نگاه کردن به نام یک فایل، می توانم سریعا بگویم که این عکس با چه دوربینی گرفته شده است، چه موقع گرفته شده است، و نوع فایل اولیه که عکس با آن گرفته شده است چیست.

من همچنین یک پیام کپی رایت همراه با اسم و آدرس ایمیلم در داده EXIF تصاویرم ثبت می کنم. این کار تضمین می کند که اسم و اطلاعات تماس شما برای هر کسی که ممکن است مایل به خرید یا استفاده از یکی از تصاویر شما باشد در دسترس است و به وضوح مشخص می کند که این فایل متعلق به شماست (توسط copyright information در منو تنظیمات).

در اینجا شما می توانید یک نمونه از برخی اطلاعاتی که در فایل های دوربین دیجیتال ذخیره شده است را ببینید. این اطلاعات شامل اطلاعات نوردهی، مُد های نورسنجی، لنز استفاده شده و دیگر داده های مفید می باشد.

شما باید همیشه قبل از گرفتن هرگونه عکس، کارت حافظه دوربین خود را فرمت کنید، و من این کار را هر بار که یک عکسبرداری جدید را شروع می کنم، انجام می دهم. اطمینان حاصل کنید که این کار را روی دوربین خود انجام دهید نه یک کامپیوتر، تبلت یا دستگاه دیگر، چون این کار یکپارچگی داده ها را تضمین کرده و به جلوگیری از هر گونه خطا در هنگام ذخیره تصاویر بر روی کارت حافظه کمک می کند. احتیاط در این مرحله لازم است! مطمئن شوید که تمام عکس ها یا فایل های دیجیتالی که ممکن است در حال حاضر بر روی کارت باشد را آرشیو کرده اید، چون فرمت کردن آن تمام داده های ذخیره شده قبلی را پاک خواهد کرد، که ممکن است برای همیشه از دست بروند.

کنترل را به دست گیرید

هنگامی که این مراحل اولیه را به اتمام رساندید، زمان آن است که دوربین را برای گرفتن عکس تنظیم کنید.

برای سوژه های عکاسی در شب، من موارد زیر را به عنوان پر استفاده ترین و مهم ترین تنظیمات در نظر می گیرم.

مُد عکاسی

منوی نوردهی یا کلید چرخان انتخاب مُد های عکاسی (mode dial) بر روی دوربین به شما اجازه می دهد تا تنظیمات نوردهی را کنترل کنید. حالت های نوردهی معمولا با حروف M، A، S و P تعیین شده اند، که مخفف دستی (Manual)، اولویت دیافراگم (Aperture priority)، اولویت شاتر (Shutter priority) و مُد های برنامه (Program modes) هستند. برای آشنایی بیشتر با حالت ها یا مُد های عکاسی دوربین اینجا کلیک نمایید.

کلید چرخان انتخاب مُد نوردهی در یک دوربین نیکون D7100 به وضوح مُد های نوردهی M، A، S و P را نشان می دهد.

شما نوردهی را به یکی از سه روش زیر کنترل می کنید: با تنظیم دیافراگم لنز خود، تغییر سرعت شاتر، یا تنظیم یک مقدار ISO در دوربین.

من به دلیل اینکه قبلا از دوربین های نگاتیوی کاملا دستی استفاده کرده ام، با SLR دیجیتال خود به همان روش رفتار می کنم و معمولا از حالت نوردهی دستی برای کنترل مقدار نور ورودی به دوربین استفاده می کنم. مُد نوردهی دستی (M) به شما کنترل کامل بر هر سه پارامتر نوردهی را می دهد.

من گهگاهی هم از اولویت دیافراگم برای برخی از حالت های عکاسی در شب استفاده می کنم. این بدین معنی است که شما لنز را بر روی یک دیافراگم خاص مانند f/8 تنظیم می کنید و دوربین سرعت شاتر را برای داشتن نوردهی درست برایتان تنظیم می کند.

در واقع اولویت شاتر (S) و حالت برنامه (P) برای این سبک خاص عکاسی مناسب نیستند، بنابراین من به ندرت از آنها استفاده می کنم.

تنظیمات کیفیت تصویر

به دلیل ترکیب منابع نور موجود در بسیاری از سوژه های عکاسی در شب، بهتر است با فرمت RAW عکس بگیرید. این کار چندین مزیت دارد…

عکاسی با فرمت خام یا همان RAW به شما کنترل کامل بر ظاهر و حس تصاویرتان را می دهد. وقتی زمان پس پردازش تصاویرتان فرا می رسد، فایل های RAW اجازه تغییرات عمده در تراز سفیدی و تنظیمات رنگ را به شما می دهند.

اگر شما با استفاده از فرمت jpeg یا tiff عکس بگیرید، رنگ اساسا جزئی از فایل می شود و هنگام پردازش رنگ، این فرمت فایل ها به مراتب انعطاف پذیری کمتری دارند.

فایل های RAW همچنین دامنه دینامیکی (dynamic range) بیشتری نسبت به فایل های jpeg دارند و برای هر یک از کانال های رنگی قرمز، سبز و آبی تا ۱۶ بیت داده استفاده می کنند. این عمق بیتی (bit depth) بالا به دوربین اجازه می دهد تا در شرایط نوری با تضاد یا کنتراست بسیار بالا که در آن تفاوت بین سایه ها و قسمت های روشن شدید است، تصاویر بهتری ثبت کند.

فایل های jpeg تنها از ۸ بیت از داده برای هر یک از کانال های رنگی قرمز، سبز و آبی استفاده می کنند، که تقریبا معادل با هفده میلیون رنگ مختلف است. این مقدار ممکن است خیلی زیاد به نظر برسد، اما حتی با این تعداد رنگ های موجود، هنوز هم ممکن است banding (زمانی که بیت کافی برای نمایش وجود ندارد و در نواحی بزرگ با تن ملایم، مانند آسمان، اتفاق می افتاد. آن را در جستجوگر عکس گوگل مشاهده نمایید) و دیگر مصنوعات را داشته باشید، که اثر نامطلوبی بر کیفیت تصویر می گذارند.

تصاویر jpeg یک مزیت اندازه فایل کوچکتر را دارند. این به شما اجازه می دهد تا تصاویر بیشتری بر روی کارت حافظه ذخیره کنید، اما آنها این کار را با استفاده از فشرده سازی تصویر «دارای اتلاف – lossy» برای کاهش اندازه فایل انجام می دهند. این کار برای کیفیت تصویر هزینه بردار است (معایبی دارد)، چون مصنوعات یا قسمت های مصنوعی ناشی از فشرده سازی ممکن است با بررسی دقیق تر قابل مشاهده باشند.

اگر شما می خواهید با فرمت jpeg عکس بگیرید، من به شما پیشنهاد می کنم که این کار را در بالاترین تنظیمات کیفیت انجام دهید به طوری که هر قسمت مصنوعی ناشی از فشرده سازی قابل مشاهده در عکس خود را به حداقل برسانید.

از طرف دیگر فایل های RAW، می توانند به صورت غیرفشرده گرفته شوند، به این معنی که اندازه فایل ها، به خصوص برای تصاویر بزرگتر از ۲۴ مگاپیکسل، می تواند خیلی زیاد باشد.

آنها همچنین می توانند از یک الگوریتم فشرده سازی استفاده کنند، تا اندازه فایل ها را کوچکتر کنند، اما این می تواند یک نوع «بدون اتلاف بصری – visually lossless» از فشرده سازی باشد، به این معنی که شما هیچ قسمت مصنوعی قابل مشاهده ای در تصاویر گرفته شده نخواهید دید. این گزینه ای است که من برای عکاسی انتخاب می کنم.

فضای رنگ – Colour space

من از فضای رنگ s-RGB استفاده می کنم، که گزینه پیش فرض است. Adobe RGB به لحاظ نظری وسعت (محدوده رنگ) بزرگتری دارد اما کار کردن با آن پیچیده تر است. تنها به فضای رنگ s-RGB بچسبید، اشتباه نخواهید کرد.

مُد نورسنجی – Metering mode

نورسنج توکار دوربین شما احتمالا تنظیمات متفاوتی برای شرایط نوری مختلف دارد. حالت های سنجش چند ناحیه ای (Multi-zone)، تمرکز بر میانه (centre weighted) و نقطه ای (spot) رایج ترین حالات نورسنجی هستند.

من معمولا از نورسنجی چند ناحیه ای استفاده می کنم، چون این مُد برای اکثر شرایط عکاسی که احتمال دارد در گشت و گذارهای عکاسی شبانه با آن برخورد کنید، دقیق تر است.

تراز سفیدی – White balance

اگر شما با فرمت RAW عکس می گیرید، تراز سفیدی (تعادل رنگ سفید – WB) مسئله مهمی نیست چون داده های فرمت RAW بعد از اینکه عکس گرفته شد، اجازه دستکاری گسترده تراز سفیدی در نرم افزار را می دهند.

برای مناظر شهری من معمولا با فرمت RAW با تنظیم تراز سفیدی تنگستن (tungsten) یا نئون (neon) عکس می گیرم. اگر شما در مورد چگونگی عکاسی از یک صحنه مطمئن نیستید، همیشه می توانید از تنظیمات تراز سفیدی خودکار استفاده کنید یا تراز سفیدی را در مرحله پس پردازش انجام دهید.

اگر شما تصمیم دارید با فرمت jpeg یا tiff عکس بگیرید، باید هنگام گرفتن عکس تراز سفیدی را به دقت تنظیم کنید. به همین دلیل است که من عکاسی با این نوع فرمت ها را توصیه نمی کنم، چون اغلب ترکیبی از منابع نور مختلف در عکاسی شب وجود دارد، که می تواند تنظیم تراز سفیدی را به یک چالش تبدیل کند.

اگر مایلید تا در مورد تراز سفیدی مطلبی جامع مطالعه کنید، اینجا کلیک نمایید.

مُد های فوکوس – Focus modes

این تنظیمات به اینکه آیا شما از لنزهای فوکوس دستی استفاده می کنید یا فوکوس خودکار بستگی دارد. اگر شما از لنزهای فوکوس خودکار استفاده می کنید، بهتر است به جای یک حالت فوکوس خودکار متوالی، از حالت فوکوس خودکار تکی (single auto-focus) استفاده کنید.

حالت فوکوس خودکار متوالی (Continuous auto-focus)، فوکوس را به طور مداوم حفظ می کند، که برای سوژه هایی که در حال حرکت سریع هستند، مانند سوژه های مسابقات موتورسواری و اتومبیلرانی، مفیدتر است. این حالت همچنین باتری را سریع تر خالی می کند و ممکن است به طور مستمر در شرایط کم نور معمول در عکاسی شب فوکوس کند.

هنگامی که سیستم فوکوس خودکار، فوکوس را بر سوژه شما قفل کرد، باید به مُد فوکوس دستی تغییر حالت دهید به طوری که وقتی شما دکمه شاتر را فشار می دهید، لنز دیگر به جستجو یا تلاش برای تنظیم فوکوس مجدد ادامه ندهد.

کار دکمه MF-AF بر روی یک دوربین نیکون D700 تنظیم روی حالت فوکوس خودکار متوالی است – که احتمالا شما نمی خواهید از آن برای عکاسی شب استفاده کنید!

دوربین های نیکون من به شما اجازه می دهند تا فعالسازی فوکوس خودکار را روی دکمه ای دیگر، غیر از دکمه شاتر، تنظیم کنید. این قابلیت بسیار مفید است چون به این معنی است که بعد از اینکه شما فوکوس را به دست آوردید، مجبور نیستید به حالت فوکوس دستی تغییر حالت دهید، چون وقتی شما دکمه شاتر را فشار می دهید، سیستم تلاشی برای فوکوس مجدد نخواهد کرد.

با لنزهای فوکوس دستی شما هیچ گزینه دیگری جز اینکه دوربین را روی حالت فوکوس دستی تنظیم کنید، ندارید.

در بسیاری از موارد عکاسی در شب مانند عکس های زاویه عریض از مناظر شهری، من تنها لنز را روی فوکوس بی نهایت تنظیم کرده و آن را به همان حالت رها می کنم. اگر هیچ سوژه ای نزدیک دوربین نباشد، باید عمق میدان کافی برای داشتن همه چیز های موجود داخل کادر در فوکوس وجود داشته باشد.

اگر سوژه ها نزدیک دوربین شما هستند و می خواهید عمق میدان را برای دیافراگم انتخابی خود به حداکثر برسانید، می توانید از نشانه گذاری های ابر کانونی (hyperfocal ) موجود بر روی بسیاری از لنزهای فوکوس دستی استفاده کنید.

برای پیدا کردن درکی بیشتر از چند پاراگراف فوق و یادگیری محاسبه فاصله ابرکانونی، اینجا کلیک نمایید.

لنزهای بدون CPU

اگر شما از لنزهای فوکوس دستی که یک تراشه داده بر روی خود ندارند استفاده می کنید، ایده خوبی است که اطلاعات فاصله کانونی و دیافراگم بیشینه را به طور دستی وارد دوربین خود کنید، البته اگر این گزینه برای شما در دسترس است.

دوربین های نیکون من این قابلیت را دارند و من می توانم تا ده لنز غیر CPU مختلف را به این روش در دوربین خود برنامه ریزی کنم. من یکی از دکمه های عملکرد قابل شخصی سازی (تنظیم) بر روی بدنه دوربین خود را به تغییر سریع این اطلاعات از طریق یک دکمه چرخان دستوری، برای وقتی که لنزها را عوض می کنم، اختصاص داده ام.

وقتی شما به طور دستی اطلاعات لنز را به دوربین اضافه می کنید، اطلاعات مربوط به فاصله کانونی و دیافراگم در داده EXIF ثبت می شود – که در این مورد برای لنز اولیه نیکور AIS، ۱۳۵ میلی متر و f2.8 است. اگر بخواهید این اطلاعات را بعدا بررسی کنید، این ویژگی بسیار مفید است و همچنین به شما اجازه می دهد تا از مُد های نورسنجی پیشرفته تر و قابلیت های فلاش استفاده کنید.

تثبیت تصویر – Image stabilisation

از آنجا که شما اغلب از سوژه های عکاسی در شب با استفاده از سه پایه عکاسی می کنید، باید هر نوع گزینه تثبیت کننده تصویر را غیر فعال کنید. بسته به اینکه از کدام سیستم دوربین استفاده می کنید، این گزینه ممکن است یک سوئیچ بر روی لنز یا یک آیتم منو در خود دوربین باشد.

فعال بودن تثبیت کننده وقتی که دوربین روی یک سه پایه است می تواند کیفیت تصویر را کاهش دهد.

تنظیمات ISO

شما می خواهید مقدار ایزو (ISO) را به طور دستی به کمترین مقدار ممکن تنظیم کنید و از به کار بردن ISO خودکار اجتناب کنید.

با انتخاب تنظیمات ISO پایه دوربین خود، که معمولا حدود ISO100 است، میزان نویز را در تصاویر خود حداقل نگه خواهید داشت. این کار همیشه امکان پذیر نیست، و در برخی از مواقع لازم است که مقدار ISO را افزایش دهید (ایزو حساسیت سنسور دوربین به نور را تعیین می کند که البته اعداد بالای ایزو ممکن است منجر به ایجاد نویز، دانه دانه ها نامطلوب، روی عکس شود).

تنظیمات کاهش دهنده نویز

معمولا دو نوع تنظیمات کاهش دهنده نویز در دوربین ها وجود دارد: کاهش نویز ایزو بالا (high ISO noise reduction) و کاهش نویز نوردهی طولانی (long exposure noise reduction).

کاهش نویز ISO بالا تنها برای سوژه های خاص مانند عکاسی نجومی (astrophotography) ضروری است. این مورد معمولا برای مقادیر ISO بالای ۱۶۰۰ استفاده می شود. من از تنظیمات «normal» یا معمولی برای کاهش نویز استفاده می کنم و به نظر می رسد که این کار در اکثر مواقع بدون از دست دادن جزئیات زیاد در تصاویر، به خوبی عمل می کند. همانطور که قبلا گفتم، بهتر است در اکثر مواقع از تنظیمات ISO پایین استفاده کنید، بنابراین نیازی به استفاده از این گزینه جز در شرایط خاص نخواهید داشت.

کاهش نویز نوردهی طولانی برای نوردهی هایی با مدت بیش از یک ثانیه استفاده می شود. این مورد به کاهش نویز ناشی از گرم شدن بیش از حد حسگر در طول نوردهی طولانی کمک می کند و می تواند به حذف پیکسل های داغ یا مرده کمک کند.

کاهش نویز نوردهی طولانی همچنین مدت زمانی که دوربین نیاز به پردازش و ذخیره تصاویر دارد را دو برابر می کند چون یک نوردهی «کادر تاریک» دارد. این بدان معنی است که باتری شما تنها نیمی از مدت زمان خود را دوام خواهد آورد.

هر دو نوع کاهش نویز را می توان در نرم افزار بر روی فایل ها انجام داد، بنابراین شما می توانید این گزینه ها را غیر فعال رها کنید اگر ترجیح می دهید کاهش نویز را در مرحله ای بعد انجام دهید.

منوی سفارشی

اکثر دوربین ها به شما اجازه می دهند تا آیتم های منوی بیشتر استفاده شده را به یک منوی سفارشی (Custom menu) اضافه کنید. این ویژگی بسیار مفید است و به شما اجازه دسترسی سریع به تنظیماتی که به طور منظم تغییر می دهید را می دهد.

در اینجا شما می توانید برخی از موارد بیشتر استفاده شده که من در منوی سفارشی دوربین خودم ذخیره کردم را ببنید.

تنظیمات صفحه نمایش LCD

صفحه نمایش LCD شما یک ابزار بسیار مهم برای بررسی فوکوس کامل و درستی رنگ و برای به دست آوردن نوردهی صحیح است.

از آنجا که عکاسی در شب در نور کم انجام می شود، صفحه نمایش به راحتی قابل خواندن است، بنابراین شما نباید روشنایی را بر روی جبران نور مستقیم خورشید تنظیم کنید. بنابراین من معمولا تنظیمات روشنایی دوربین خودم را همانطور که هست رها می کنم.

هنگامی که می خواهید عکس بگیرید، باید از صفحه نمایش برای زوم کردن بر روی سوژه خود استفاده کنید تا ببینید آیا همه چیز به درستی فوکوس شده است یا نه. قابلیت بررسی سریع عکس هایتان یکی از مزیت های بزرگ دوربین های دیجیتال است. این قابلیت برای بررسی نوردهی صحیح نیز بسیار مفید می باشد.

دوربین های مدرن معمولا یک صفحه نمایش هیستوگرام دارند به طوری که شما می توانید بررسی کنید که آیا دارید بیش از حد یا کمتر از حد لازم تصاویر خود را نوردهی می کنید.

براکت گذاری نوردهی

براکت گذاری نوردهی (براکتینگ – bracketing) به شما اجازه می دهد تا چندین عکس را به طور متوالی و سریع با محدوده ای از نوردهی های مختلف بگیرید. این ویژگی نه تنها گزینه انتخاب یک تصویر با بهترین نوردهی را به شما می دهد، بلکه شما می توانید با استفاده از نرم افزار فایل های جداگانه را به یک تصویر با دامنه دینامیکی بالا ترکیب کنید.

من معمولا از ۲- پله نوردهی ناکافی، ۱- پله نوردهی ناکافی، نوردهی صحیح، نوردهی زیادی ۱+ پله و نوردهی زیادی ۲+ پله برای کل پنج تصویر براکت گذاری استفاده می کنم که در نهایت یک نوردهی با محدوده ۴ پله خواهم داشت.

هنگام براکت گذاری نوردهی، شما باید دوربین را روی یک حالت عکاسی پیوسته (متوالی – continuous) تنظیم کرده و دکمه شاتر روی دوربین یا ریموت کنترل را پایین نگه دارید تا یک توالی سریع تصاویر ایجاد شود.

افق مجازی

قابلیت افق مجازی (virtual horizon) به شما اجازه می دهد تا خط افق خود را تراز کنید و صاف به تصویر بکشید. این کار در شرایط کم نور که در آن شما دید واضحی از افق ندارید می تواند بسیار مفید باشد و همچنین کمک می کند تا اطمینان حاصل شود که خطوط عمودی مانند خطوط ساختمان ها صاف باشند.

تنظیمات شاتر

اکثر عکس های شب از سرعت شاتر بین یک و ده ثانیه استفاده می کنند، و اکثر دوربین ها به شما اجازه خواهند داد تا سرعت شاتر را تا مدت زمان ۳۰ ثانیه تنظیم کنید.

اگر شما به سرعت شاتر طولانی تر از این نیاز دارید، باید دوربین را بر روی حالت «Bulb» تنظیم کنید و از ریموت کنترل دوربین باسیم یا بیسیم برای باز نگه داشتن شاتر برای مدت زمان های طولانی تر استفاده کنید.

اگر ریموت کنترل دوربین در دسترس ندارید، می توانید از عملکرد تایمر خودکار برای اجتناب از دست زدن به دوربین در طول مدت نوردهی استفاده کنید (نوردهی های طولانی، لرزش به وجود آمده بر اثر لمس کردن دکمه شاتر روی دوربین می تواند باعث تار شدن عکس شود).

دوربین نیکون D7100 در عکس فوق روی تایمر خودکار قرار گرفته است. در صورت نیاز من آن را طوری تنظیم می کنم که قبل از فشار دادن دکمه شاتر از یک تاخیر پنج ثانیه ای استفاده کند، چون فشار دادن دکمه شاتر می تواند باعث لرزش دوربین و در نتیجه تار شدن تصاویر شما شود.

امیدواریم که آموزش عکاسی امروز لنزک مورد استفاده شما عزیزان قرار گیرد. اگر در رابطه با تنظیم دوربین یا هر یک از موارد ذکر شده در آموزش فوق سوالی داشتید، می توانید آن را در بخش «پرسش و پاسخ» سایت مطرح نمایید.

منبع

برگرفته از: tutsplus